Hvað kostar að hafa kveikt á ljósaperu?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað kostar að hafa kveikt á ljósaperu?
Hér er svarað eftirfarandi spurningum:

• Hvað kostar að hafa kveikt á 60 W ljósaperu í einn mánuð? (Árni Björn)
• Hvað kostar að láta 40 W ljósaperu loga í 4 klukkustundir? Hvaða verð er ég að borga á mínu heimili? (Eva)
• Hversu mikið kostar að láta 40 W ljósaperu loga í einn sólarhring? (Sverrir Páll)

Hjá Orku náttúrunnar er að finna reiknivél þar sem má áætla orkunotkun heimilisins og kostnað.

Fyrst er vert að rifja upp mælieiningar fyrir orku. Orka er mæld í júlum ($J$) og afl er mælt í vöttum ($W$) en sambandið á milli þeirra er:

$$1\: W = 1\: \frac{J}{s}$$

þar sem $s$ er sekúnda. Með því að laga jöfnuna til fáum við:

$$1\: Ws = 1\: J$$

Venja er að mæla raforku í kílóvattstundum (kWh en h stendur fyrir hour eða klukkustund á íslensku):

$$1\: kWh = 1000\cdot 3600\: J = 3.600.000\: J$$

en $1\: kW = 1000\: W$ og það eru 3600 sekúndur í einni klukkustund. Ljósapera sem er 60 W og lýsir í 12 klukkustundir notar því 720 Wh ($60\: W\cdot 12\:h = 720\: Wh$). Miðað við 12 klukkustunda lýsingu á dag í heilt ár myndi ljósaperan nota 262.800 W eða 262,8 kWh.

Meira má lesa um orku og afl í svari Þorsteins Vilhjálmssonar við spurningunni: Hve mikla varmaorku þarf til að hita 1 kg af vatni frá 0°C upp í 100°C? Enn fremur í svari HG við spurningunni: Hversu miklu rafmagni skilar virkjun af sér á mínútu?

Sparperur nota umtalsvert minni orku en glóperur en glóperur hafa nú verið bannaðar í Evrópusambandinu. Þetta sjáum við glögglega á töflu 1 en þar höfum við tekið saman árskostnað við notkun á mismunandi ljósaperum í mislangan tíma á dag með hjálp reiknivélar Orku náttúrunnar.

Tafla 1: Árskostnaður við notkun á þremur mismunandi ljósaperum í mislangan tíma á dag.

Lýsingartími [klukkustundir á dag]	1	4	8	12	24
Ljósapera 60 W	301 kr.	1.248 kr.	2.511 kr.	3.760 kr.	7.534 kr.
Ljósapera 40 W	201 kr.	832 kr.	1.665 kr.	2.511 kr.	5.023 kr.
Ljósapera LED 5 W	14 kr.	100 kr.	201 kr.	301 kr.	617 kr.

Með töflu 1 í huga getum við svarað spurningunum hér að ofan:

• Það kostar 628 kr. að hafa kveikt á 60 W ljósaperu stanslaust í einn mánuð.
• Að láta 40 W ljósaperu loga í 4 klukkustundir á dag kostar 832 kr. á ári en einungis 2 kr. að hafa kveikt á henni í 1 dag.
• Það kostar 14 kr. að hafa kveikt á 40 W ljósaperu í einn sólarhring.

Tekið skal fram að kostnaðurinn er einungis settur fram til viðmiðunar eins og kemur fram í fyrirvara reiknivélarinnar.

Heimildir:

• Orka náttúrunnar. (Skoðað 26.07.2016).
• Hve mikla varmaorku þarf til að hita 1 kg af vatni frá 0°C upp í 100°C? eftir Þorstein Vilhjálmsson. (Skoðað 26.07.2016).
• Hversu miklu rafmagni skilar virkjun af sér á mínútu? eftir HG. (Skoðað 26.07.2016).
• Mælieiningar orku | Raforkutölfræði | Raforka | Orkustofnun. (Skoðað 26.07.2016).

Mynd:

• Living Room - Big Couch | Big, very comfortable couch. | Flickr. Myndrétthafi er Tom Borowski. Myndin er birt undir Creative Commons-leyfi. (Sótt 26.07.2016).

...