Hvernig er kampavín bruggað og hvað getið þið sagt mér um héraðið Champagne?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvernig er kampavín bruggað og hvað getið þið sagt mér um héraðið Champagne?
Champagne er fornt hérað í norðausturhluta Frakklands. Nafn þess er dregið af latneska orðinu campania sem merkir 'sveit', samanber latneska orðið campus sem í dag er aðallega notað um háskólasvæði. Champagne í Frakklandi ber sama nafn og ítalska héraðið Kampanía sem er í suðvesturhluta Ítalíu, umhverfis Napóli.

Hérað sem nefndist Champagne-Ardenne var stofnað árið 1956. Umráðarsvæði þess samsvaraði nokkurn veginn hinu forna Champagnehéraði. Þann 1. janúar 2016 myndaði Champagne-Ardenne eitt hérað með nágrannahéruðunum Alsace og Lorraine.

Rómverjar voru fyrstir til að planta vínvið í Champagnehéraði, líklega á 5. öld. Á miðöldum þóttu vín frá héraðinu afar góð. Sagt er að Urban II. páfi, sem uppi var á síðari hluta 11. aldar, hafi lýst því yfir að vín þaðan væri úrval annarra vína. Á síðari hluta miðalda og á endurreisnartímanum áttu páfar og konungar í Evrópu oft vínekrur í Champagne, þeirra á meðal Leó X. páfi, Karl V. Spánarkonungur og Hinrik VIII. Englandskonungur.

Í dag byggir frægð vína frá Champagnehéraði á svonefndu kampavíni sem er yfirleitt talið best allra freyðivína. Samkvæmt löggjöf Evrópusambandsins og margra annarra landa má eingöngu nota kampavínsheitið um vín sem gerð eru í ákveðnum sveitum í Champagnehéraðinu.

Oftast er talið að franski benediktsmunkurinn Dom Pierre Pérignon (1638-1715) hafi fundið upp, eða fullkomnað, aðferð til að brugga kampavín á síðari hluta 17. aldar. Elsta freyðivínið er hins vegar talið eiga rætur að rekja til reglubræðra hans á fyrri hluta 16. aldar.

Í kampavín eru nær eingöngu notaðar þrjár tegundir vínberja: pinot, meunier og chardonnay.

Kampavín er fyrst látið gerjast í tönkum og seinna stundum í tunnum. Þegar hlé verður á gerjuninni er vínið smakkað og blandað áður en það fer í flöskur. Í flöskunum heldur gerjunin áfram og gersveppir sjá um að breyta sykri í alkóhól og koltvíildi og kolsýra myndast í víninu.

Fyrstu mánuðina eru flöskunum komið þannig fyrir að stúturinn vísar niður undir 45 gráðu horni. Í þeirri stöðu er þeim snúið einn fjórða úr hring með reglulegu millibilli í að minnsta kosti hálft ár. Þá rennur botnfallið sem safnast í „herðar“ flöskunnar smám saman niður í flöskuhálsinn og loðir við tappann. Áður en vínið fer á markað er flöskuhálsinn frystur í fljótandi köfnunarefni (N₂). Við það myndast frosinn kögull af víni og botnfalli. Tappinn er síðan losaður af flöskunni og þrýstingurinn á kolsýrunni ýtir kögglinum út. Áður en tappi er aftur settur í flöskurnar er oftast bætt við örlitlum sykri í formi bruggaðs sýróps. Sykurviðbótin ræður því hvort vínið verði þurrt (fr. brut) eða sætt (fr. doux), eða einhvers staðar þar á milli. Kampavín með engum viðbættum sykri er oftast nefnt brut nature. Fyrr á öldum var sykurviðbótin veruleg, líkt og á við um marga gosdrykki nútímans.

Heimildir:

• History of Champagne - Wikipedia, the free encyclopedia. (Sótt 3.03.2016).
• Champagne-Ardenne - Wikipedia, the free encyclopedia. (Sótt 3.03.2016).
• Comité Champagne Interprofessional Champagne wines committee Official Champagne website. (Sótt 3.03.2016).
• champagne | alcoholic beverage | Britannica.com. (Sótt 3.03.2016).
• MAKING CHAMPAGNE. (Sótt 3.03.2016).
• Nanna Rögnvaldsdóttir, 1998. Matarást. Reykjavík: Iðunn.

Myndir:

• Champagne (wine region) - Wikipedia, the free encyclopedia. (Sótt 3.03.2016).
• File:A village with vineyards in Champagne, France 1987.jpg - Wikimedia Commons. (Sótt 3.03.2016). Myndin er birt undir leyfinu Creative Commons Attribution 2.0 Generic license.

Höfundur þakkar Arnari Sigurðssyni fyrir yfirlestur þessa svars og gagnlegar athugasemdir.

...