Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:40 • sest 21:16 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 15:13 • Sest 05:59 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 03:57 • Síðdegis: 16:31 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 10:23 • Síðdegis: 22:34 í Reykjavík
Visit the English version
Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun

Flokkun:

Hugvísindi Málvísindi: íslensk

Af hverju segjum við „sama og þegið“ þegar við afþökkum eitthvað?

Guðrún Kvaran

Upprunalega spurningin hljóðaði svona:
Hver er tilurð frasans „sama og þegið“ og hvers vegna er hann notaður þegar eitthvað er afþakkað?

Orðasambandið sama og þegið er notað í kurteisisskyni þegar einhverju er hafnað. Dæmi finnast á timarit.is frá því fyrir miðja 20. öld. Elsta dæmið þar er frá 1937 úr blaðinu Fálkanum sem var skemmtirit. Það er úr þýðingu á leynilögreglusögu. Sögumanni var boðið viskí en afþakkaði:

En jeg hefi aldrei verið hrifinn af wiskyinu sem lögreglumenn drekka, svo að jeg sagði: „Nei, þökk – það er sama og þegið.“

Elsta dæmið á timarit.is um orðasambandið 'sama og þegið' er úr þýðingu á leynilögreglusögu frá 1937. Þar er sögumanni boðið viskí en hann afþakkar með því að segja 'sama og þegið'.

Ef til vill er um að ræða aðlögun að danska orðatiltækinu „ellers tak“ sem notað er á sama hátt. Þjóðverjar nota við sömu aðstæður og segja kurteislega „Danke“ sem þýðir „nei takk“.

Mynd:

Höfundur

Guðrún Kvaran

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

20.2.2015

Spyrjandi

Þorsteinn Davíð Stefánsson

Efnisorð

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Af hverju segjum við „sama og þegið“ þegar við afþökkum eitthvað?“ Vísindavefurinn, 20. febrúar 2015. Sótt 19. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=68836.

Guðrún Kvaran. (2015, 20. febrúar). Af hverju segjum við „sama og þegið“ þegar við afþökkum eitthvað? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=68836

Guðrún Kvaran. „Af hverju segjum við „sama og þegið“ þegar við afþökkum eitthvað?“ Vísindavefurinn. 20. feb. 2015. Vefsíða. 19. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=68836>.

Chicago | APA | MLA

Tengd svör

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Af hverju segjum við „sama og þegið“ þegar við afþökkum eitthvað?
Upprunalega spurningin hljóðaði svona:

Hver er tilurð frasans „sama og þegið“ og hvers vegna er hann notaður þegar eitthvað er afþakkað?

Orðasambandið sama og þegið er notað í kurteisisskyni þegar einhverju er hafnað. Dæmi finnast á timarit.is frá því fyrir miðja 20. öld. Elsta dæmið þar er frá 1937 úr blaðinu Fálkanum sem var skemmtirit. Það er úr þýðingu á leynilögreglusögu. Sögumanni var boðið viskí en afþakkaði:

En jeg hefi aldrei verið hrifinn af wiskyinu sem lögreglumenn drekka, svo að jeg sagði: „Nei, þökk – það er sama og þegið.“

Elsta dæmið á timarit.is um orðasambandið 'sama og þegið' er úr þýðingu á leynilögreglusögu frá 1937. Þar er sögumanni boðið viskí en hann afþakkar með því að segja 'sama og þegið'.

Ef til vill er um að ræða aðlögun að danska orðatiltækinu „ellers tak“ sem notað er á sama hátt. Þjóðverjar nota við sömu aðstæður og segja kurteislega „Danke“ sem þýðir „nei takk“.

Mynd:...