Hvað halda menn með pomp og prakt?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað halda menn með pomp og prakt?
Spurningin í fullri lengd hljóðaði svona:

Það er alltaf talað um að eitthvað sé haldið með pomp og prakt en hvað er þetta pomp og prakt?

Orðasambandið með pomp(i) og prakt er fengið að láni úr dönsku, med pomp og prakt. Í sögulegu dönsku orðabókinni, Ordbog ober det danske sprog, er pomp gefið í merkingunni ‘klæðnaður sem athygli vekur fyrir glæsileik’ og er þar tekið fram að orðið sé þá einkum notað í sambandinu med pomp og prakt. Bæði nafnorðin hafa þar sömu merkingu sem er þá tvítekin.

Pomp virðist enn notað í þessari merkingu í dönsku, samanber Den danske ordbog, sem nær yfir danskt nútímamál, en þar er orðasambandið ekki nefnt. Báðar þessar orðabækur má finna undir dsl.dk. Orðasambandið er ekki heldur í nýlegri orðabók um dönsk orðatiltæki, Talemåder i dansk.

Í Íslenskri orðabók (2002:1137) er engin merking gefin við pomp, aðeins vísað í orðasambandið með pomp (eða pompi) og prakt. Gefin er upp tvenns konar merking orðasambandsins, annars vegar ‘með mikilli viðhöfn’ en hins vegar ‘fljótt og vel’. Prakt merkir eitt og sér ‘dýrð, viðhöfn’ og þekkist í málinu að minnsta kosti frá því á 17. öld.

Í Ritmálssafni Orðabókar Háskólans er elsta heimild um pomp og prakt úr þýddri bók, Heims Historia sümmerud af Hermanne Fabronio --- kortat og vtdreigit af Jone Guðmundisyne, sem gefin var út 1647.

Mynd:

• File:Carl Gustaf Pilo - Portræt af dronning Louise af Danmark.jpg - Wikimedia Commons. (Sótt 28.22.2017).

...