Hvað merkja orðin útsuður, landsuður, útnorður og landnorður?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað merkja orðin útsuður, landsuður, útnorður og landnorður?
Þegar í upphafi Íslands byggðar voru höfuðáttirnar fjórar: suður, vestur, norður og austur. Í fornu máli merkti orðið út meðal annars ‛í vestur frá Noregi’. Á milli höfuðáttanna voru því einnig notaðar áttatáknanirnar útsuður, það er suðvestur, og útnorður, það er norðvestur, til að tákna áttina nákvæmar. Á sama hátt var land- notað til að tákna austurátt, ‛í austur’. Þannig táknaði landsuður suðaustur, og landnorður, norðaustur, það er andstæðar áttir við útnorður og útsuður. Landsynningur er þá vindur af suðaustri, útsynningur vindur af suðvestri, útnyrðingur vindur af norðvestri og landnyrðingur vindur af norðaustri.

Hægt er að fara enn nákvæmar í áttatáknanirnar og tala um norður-landnorður, austur-landnorður, austur-landsuður, suður-landsuður, suður-útsuður, vestur-útsuður, vestur-útnorður og norður-útnorður. Orðin skýra sig sjálf. Þannig er norður-landnorður sama og norð-norðaustur, suður-landsuður sama og suð-suðaustur og svo framvegis.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

• Hver er hugsunin á bak við orðin útsuður, landsuður, útnorður og landnorður? eftir Þorstein Vilhjálmsson

Mynd:

• Wikipedia.com. Sótt 16.7.2010.

...