Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:19 • sest 21:35 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 25:18 • Sest 04:56 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:07 • Síðdegis: 19:24 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:08 • Síðdegis: 13:14 í Reykjavík
Visit the English version

Flokkun:

Náttúruvísindi og verkfræði Veðurfræði

Eru til margar gerðir skýja?

Sigrún Karlsdóttir

Hér er einnig svarað spurningunni:
  • Úr hvaða skýjum rignir og úr hverjum rignir ekki?

Vatn er alls staðar í andrúmsloftinu í kringum okkur en í mismiklu magni. Oftast er það á formi ósýnilegrar gufu en stundum sem ský. Skýin myndast þegar loft kólnar en það gerist oft þegar loftið þrýstist upp. Ský geta einnig myndast þegar raki eykst í loftinu, til dæmis þegar loft ferðast yfir vatn.

Skýin gefa upplýsingar hvernig veðrið muni þróast. Þegar ný ský byrja að myndast er eðlilegt að álykta að breyting á veðrinu sé í nánd.

Veðurfræðingar flokka skýin eftir hæð þeirra frá yfirborði jarðar.

Núna flokka veðurfræðingar skýin í flokka eftir hæð þeirra frá yfirborði jarðar. Innan hvers flokks skiptast þau síðan niður í nokkrar gerðir.

Háský (í 6 - 12 km hæð):

Klósigar - Cirrus

Klósigar mynda einstakar silkigljáandi rákir eða bönd hátt á himninum. Stundum eru klósigarnir bognir upp á við í annan endann og nefnast þá vatnsklær, en þær eru fyrirboði þess að þykkni upp af bliku, grábliku og regnþykkni. Klósigar eru myndaðir úr ískristöllum og vegna þess hve hátt skýin liggja eru þau fyrstu skýin sem roðna við sólarupprás. Þau eru sýnileg eftir sólarlag.

Maríutása - Cirrocumulus

Maríutása er há skýjabreiða, oft grisjótt og gerð úr hnoðrum, sem vegna fjarlægðar frá yfirborði eru örsmáir og mynda oft bönd eða rákir. Maríutása sést stundum við jaðar bliku, enda úr ískristöllum eins og hún.

Blika - Cirrostratus

Blika er hvít, þunn og oftast samfelld háskýjabreiða sem oft dregur upp á himininn þar til hún þekur allt loftið. Hún boðar oft komu regnsvæðis og kemur þá gráblika og regnþykkni með úrkomu í kjölfar hennar. Sól sést gegnum blikuslæðuna. Rosabaugur myndast stundum kringum sól er geislar hennar brotna í ískristöllunum.

Miðský (í 2 - 6 km hæð):

Netjuský - Altocumulus

Netjuský eru hvít eða grá, hnoðruð ský eða skýjabreiður, þar sem skiptast á dökk og ljós svæði. Hnoðrar netjuskýja eru mun stærri en hnoðrar maríutásu, enda mun nær yfirborði jarðar. Þeir mynda oft regluleg bönd eða raðir. Netjuský myndast gjarnan úr grábliku sem er að leysast upp.

Gráblika - Altostratus

Gráblika er gráleit, samfelld og oft víðáttumikil skýjahula, gerð úr regndropum og ískristöllum. Þegar skil og regnsvæði nálgast kemur gráblikan á eftir blikunni, þykknar og lækkar á lofti, þar til tekur að rigna úr henni. Þá tekur regnþykkni við, en það er í rauninni ekki annað en mjög þykk gráblika lágt á lofti.

Lágský (í 0 - 2 km hæð):

Flákaský - Stratocumulus

Flákaský eru mjög algeng ský hérlendis. Þau eru svipuð netjuskýjum en mynda þó samfelldari skýjabreiðu sem er lægra á lofti og dekkri á köflum. Þau eru gerð af stórum lopum eða hnoðrum sem raða sér oft í bönd og virðast skýin þá öldótt. Flákaský eru mynduð af örsmáum vatnsdropum og eru ekki úrkomuský.

Þokuský - Stratus

Þokuský mynda samfellda, gráleita skýjahulu og eru lægst allra skýja á lofti, liggja oft í miðjum hlíðum eða jafnvel rétt yfir yfirborði. Þau eru gerð úr smáum vatnsdropum og eru yfirleitt ekki úrkomuský. Það getur þó fallið úr þeim súld eða úði ef þau eru mjög þykk.

Háreist ský (í 0 - 12 km hæð):

Bólstraský - Cumulus

Bólstraský eru einstök ský, hnoðrar eða bólstrar, sem stundum vaxa upp í allháa hrauka eða turna. Þau eru algeng í góðviðri, en einnig má sjá þau á lofti ásamt flákaskýjum, eða þá í skúralofti ásamt skúraskýjum.

Skúraský - Cumulonimbus

Skúraský eru mjög háreist ský sem geta náð frá lágskýjahæð upp til veðrahvarfa. Risavaxnir bólstrar virðast oft vaxa upp í gegnum þau og efst hafa þau lögun sem líkist steðja. Úr þeim falla skúrir, snjóél eða haglél. Snarpur vindur fylgir oft úrkomunni og stundum þrumur og eldingar.

Regnþykkni - Nimbostratus

Regnþykkni er náskylt grábliku og má reyndar líta á það sem mjög þykka grábliku. Samfelld úrkoma (rigning eða snjókoma) fellur nær eingöngu úr regnþykkni.

Myndir:

Svar þetta er birt með góðufúslegu leyfi Veðurstofu Íslands. Svarið má finna hér í upprunalegri mynd.

Höfundur

Sigrún Karlsdóttir

veðurfræðingur á Veðurstofu Íslands

Útgáfudagur

28.8.2007

Spyrjandi

Sigurbjörn Aðalsteinsson

Efnisorð

Tilvísun

Sigrún Karlsdóttir. „Eru til margar gerðir skýja?“ Vísindavefurinn, 28. ágúst 2007. Sótt 25. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=6779.

Sigrún Karlsdóttir. (2007, 28. ágúst). Eru til margar gerðir skýja? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=6779

Sigrún Karlsdóttir. „Eru til margar gerðir skýja?“ Vísindavefurinn. 28. ágú. 2007. Vefsíða. 25. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=6779>.

Chicago | APA | MLA

Tengd svör

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Eru til margar gerðir skýja?
Hér er einnig svarað spurningunni:

  • Úr hvaða skýjum rignir og úr hverjum rignir ekki?

Vatn er alls staðar í andrúmsloftinu í kringum okkur en í mismiklu magni. Oftast er það á formi ósýnilegrar gufu en stundum sem ský. Skýin myndast þegar loft kólnar en það gerist oft þegar loftið þrýstist upp. Ský geta einnig myndast þegar raki eykst í loftinu, til dæmis þegar loft ferðast yfir vatn.

Skýin gefa upplýsingar hvernig veðrið muni þróast. Þegar ný ský byrja að myndast er eðlilegt að álykta að breyting á veðrinu sé í nánd.

Veðurfræðingar flokka skýin eftir hæð þeirra frá yfirborði jarðar.

Núna flokka veðurfræðingar skýin í flokka eftir hæð þeirra frá yfirborði jarðar. Innan hvers flokks skiptast þau síðan niður í nokkrar gerðir.

Háský (í 6 - 12 km hæð):

Klósigar - Cirrus

Klósigar mynda einstakar silkigljáandi rákir eða bönd hátt á himninum. Stundum eru klósigarnir bognir upp á við í annan endann og nefnast þá vatnsklær, en þær eru fyrirboði þess að þykkni upp af bliku, grábliku og regnþykkni. Klósigar eru myndaðir úr ískristöllum og vegna þess hve hátt skýin liggja eru þau fyrstu skýin sem roðna við sólarupprás. Þau eru sýnileg eftir sólarlag.

Maríutása - Cirrocumulus

Maríutása er há skýjabreiða, oft grisjótt og gerð úr hnoðrum, sem vegna fjarlægðar frá yfirborði eru örsmáir og mynda oft bönd eða rákir. Maríutása sést stundum við jaðar bliku, enda úr ískristöllum eins og hún.

Blika - Cirrostratus

Blika er hvít, þunn og oftast samfelld háskýjabreiða sem oft dregur upp á himininn þar til hún þekur allt loftið. Hún boðar oft komu regnsvæðis og kemur þá gráblika og regnþykkni með úrkomu í kjölfar hennar. Sól sést gegnum blikuslæðuna. Rosabaugur myndast stundum kringum sól er geislar hennar brotna í ískristöllunum.

Miðský (í 2 - 6 km hæð):

Netjuský - Altocumulus

Netjuský eru hvít eða grá, hnoðruð ský eða skýjabreiður, þar sem skiptast á dökk og ljós svæði. Hnoðrar netjuskýja eru mun stærri en hnoðrar maríutásu, enda mun nær yfirborði jarðar. Þeir mynda oft regluleg bönd eða raðir. Netjuský myndast gjarnan úr grábliku sem er að leysast upp.

Gráblika - Altostratus

Gráblika er gráleit, samfelld og oft víðáttumikil skýjahula, gerð úr regndropum og ískristöllum. Þegar skil og regnsvæði nálgast kemur gráblikan á eftir blikunni, þykknar og lækkar á lofti, þar til tekur að rigna úr henni. Þá tekur regnþykkni við, en það er í rauninni ekki annað en mjög þykk gráblika lágt á lofti.

Lágský (í 0 - 2 km hæð):

Flákaský - Stratocumulus

Flákaský eru mjög algeng ský hérlendis. Þau eru svipuð netjuskýjum en mynda þó samfelldari skýjabreiðu sem er lægra á lofti og dekkri á köflum. Þau eru gerð af stórum lopum eða hnoðrum sem raða sér oft í bönd og virðast skýin þá öldótt. Flákaský eru mynduð af örsmáum vatnsdropum og eru ekki úrkomuský.

Þokuský - Stratus

Þokuský mynda samfellda, gráleita skýjahulu og eru lægst allra skýja á lofti, liggja oft í miðjum hlíðum eða jafnvel rétt yfir yfirborði. Þau eru gerð úr smáum vatnsdropum og eru yfirleitt ekki úrkomuský. Það getur þó fallið úr þeim súld eða úði ef þau eru mjög þykk.

Háreist ský (í 0 - 12 km hæð):

Bólstraský - Cumulus

Bólstraský eru einstök ský, hnoðrar eða bólstrar, sem stundum vaxa upp í allháa hrauka eða turna. Þau eru algeng í góðviðri, en einnig má sjá þau á lofti ásamt flákaskýjum, eða þá í skúralofti ásamt skúraskýjum.

Skúraský - Cumulonimbus

Skúraský eru mjög háreist ský sem geta náð frá lágskýjahæð upp til veðrahvarfa. Risavaxnir bólstrar virðast oft vaxa upp í gegnum þau og efst hafa þau lögun sem líkist steðja. Úr þeim falla skúrir, snjóél eða haglél. Snarpur vindur fylgir oft úrkomunni og stundum þrumur og eldingar.

Regnþykkni - Nimbostratus

Regnþykkni er náskylt grábliku og má reyndar líta á það sem mjög þykka grábliku. Samfelld úrkoma (rigning eða snjókoma) fellur nær eingöngu úr regnþykkni.

Myndir:

Svar þetta er birt með góðufúslegu leyfi Veðurstofu Íslands. Svarið má finna hér í upprunalegri mynd....