Sólin Sólin Rís 05:40 • sest 21:16 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 15:13 • Sest 05:59 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 03:57 • Síðdegis: 16:31 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 10:23 • Síðdegis: 22:34 í Reykjavík
Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun

Hvaða 'bí' er átt við hjá manni sem er bísperrtur?

Guðrún Kvaran

Lýsingarorðið bísperrtur 'sperrtur, keikur, státinn, hress' er fengið að láni úr dönsku á 19. öld, bespærret 'spenntur aftur'. Í dönsku er orðið myndað með forskeytinu be-, sem fengið er að láni úr lágþýsku eða háþýsku, og sögninni spærre 'spenna, loka', eiginlega 'spenntur aftur'.

Í eldri íslensku barst forskeytið með dönskum tökuorðum eins og bedraga, bedrífa, befala en festi aldrei rætur og flest tökuorðanna eru horfin úr málinu aftur. Hliðarmynd þess er bí- sem lifir í myndunum bíslag 'skúr, forskyggni', eiginlega 'það sem fest er við e-ð', og bísperrtur.

Bísperrtar rússneskar stúlkur.

Mynd:

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

7.1.2015

Spyrjandi

Guðmundur Björnsson

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Hvaða 'bí' er átt við hjá manni sem er bísperrtur?“ Vísindavefurinn, 7. janúar 2015. Sótt 19. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=68414.

Guðrún Kvaran. (2015, 7. janúar). Hvaða 'bí' er átt við hjá manni sem er bísperrtur? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=68414

Guðrún Kvaran. „Hvaða 'bí' er átt við hjá manni sem er bísperrtur?“ Vísindavefurinn. 7. jan. 2015. Vefsíða. 19. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=68414>.

Chicago | APA | MLA

Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvaða 'bí' er átt við hjá manni sem er bísperrtur?
Lýsingarorðið bísperrtur 'sperrtur, keikur, státinn, hress' er fengið að láni úr dönsku á 19. öld, bespærret 'spenntur aftur'. Í dönsku er orðið myndað með forskeytinu be-, sem fengið er að láni úr lágþýsku eða háþýsku, og sögninni spærre 'spenna, loka', eiginlega 'spenntur aftur'.

Í eldri íslensku barst forskeytið með dönskum tökuorðum eins og bedraga, bedrífa, befala en festi aldrei rætur og flest tökuorðanna eru horfin úr málinu aftur. Hliðarmynd þess er bí- sem lifir í myndunum bíslag 'skúr, forskyggni', eiginlega 'það sem fest er við e-ð', og bísperrtur.

Bísperrtar rússneskar stúlkur.

Mynd:

...