Hvað getið þið sagt mér um dýralífið í Namibíu?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað getið þið sagt mér um dýralífið í Namibíu?
Namibía er eitt þurrasta land í Afríku sunnan Sahara. Engu að síður er þar fjölbreytt vistkerfi, allt frá eyðimörkum til gresjusvæða og votlendis. Dýralíf í landinu ber að mörgu leyti svipmót dæmigerðrar fánu suðurhluta Afríku en þar finnast óvenju margar einlendar tegundir (e. endemic), það er tegundir sem finnast ekki annars staðar. Náttúrufegurð og dýralíf eru helsta aðdráttarafl ferðamanna sem heimsækja Namibíu og hafa stjórnvöld lagt mikla áherslu á verndun villtra dýra. Hefur það skilað sér í góðum árangri á uppbyggingu á mörgum helstu dýrategundum landsins. Fjöldi verndarsvæða og þjóðgarða er í landinu og er Etosha-þjóðgarðurinn í norðurhluta landsins sennilega þeirra þekktastur.

Vel mætti skrifa fjölmörg rit um dýralíf Namibíu en hér verða aðeins nefndar örfáar tegundir stórra spendýra. Ferðamenn sem sækja landið heim hafa yfirleitt mestan áhuga á þeim dýrum.

Spendýrafána Namibíu telur tæplega 230 tegundir, þar af er rúmlega tugur einlendar tegundir. Meðal tegunda má nefna stærsta núlifandi landdýrið, gresjufílinn (Loxodonta africana). Namibísku fílarnir ættu kannski frekar að kallast eyðimerkurfílar í ljósi þess að þeir lifa í mjög þurru umhverfi. Einungis fílar í Malí lifa við svipuð skilyrði. Aðlögun að þessu þurra umhverfi hefur leitt til þess að þeir eru örlítið frábrugðnir öðrum gresjufílum, til að mynda eru þeir háfættari og með stærri fætur en aðrir fílar. Skrokkurinn er hins vegar minni og skögultennurnar styttri vegna skorts á steinefnum í umhverfi þeirra. Namibísku fílarnir geta komist af í nokkra daga án þess að drekka og mynda yfirleitt minni hjarðir þannig að ekki er eins erfitt að finna fæðu og vatn fyrir hópinn. Helst má sjá þessa tilkomumiklu fíla í Kunene-héraði í norðvesturhluta landsins en þeir finnast víðar.

Fleiri tegundir en fílar hafa aðlagast lífi á þurrum svæðum og eyðimörkum þótt heimkynni þeirra séu venjulega önnur. Til dæmis lifa hópar ljóna (Panthera leo) í Namib-eyðimörkinni sem nær meðfram allri vesturströnd Namibíu. Á svæði sem kalla mætti Beinagrindaströndina (e. Skeleton coast) og tilheyrir Namib-eyðimörkinni, þekkist það að ljón veiði sér loðseli til matar og er þetta sjálfsagt einn af fáum stöðum á jörðu ef ekki sá eini þar sem selir eru fæða ljóna.

Nashyrningar (Rhinocerotidae) eiga líka heimkynni sín í Namibíu eins og víðar í Afríku. Tilgangslaus veiðiþjófnaður á þeim er mikil sorgarsaga og í álfunni allri hefur svarta nashyrningnum hnignað um 97% frá 1960. Sömu sögu má segja frá Namibíu en stofnar svarta nashyrningsins (Diceros bicornis) þar í landi náðu lágmarki í upphafi 9. áratugar síðustu aldar. Þá var farið í viðamiklar aðgerðir til að endurreisa stofnana í landinu og hefur sú vinna skilað þeim árangri að nú er talið að rúmlega 1.100 svartir nashyrningar finnist í Namibíu, þar af rúmlega 800 í Etosha-þjóðgarðinum. Eru það fleiri dýr en í nokkru öðru landi. Hins vegar er stofnstærð hvíta nashyrningsins (Ceratotherium simum) varla meiri en rétt rúmlega 200 dýr.

Namibía hefur innan sinna landamæra stærsta stofn blettatígra í heiminum. Um 1990 var stofninn kominn niður í um 2.000 dýr en með verndun og uppbyggingu hefur tekist að ná stofnstærðinni upp í um 3.500 dýr. Af öðrum spendýrum má til dæmis nefna gíraffa (Giraffa camelopardalis), sebrahesta, hlébarða og antílópur af mörgum tegundum.

Fuglalíf Namibíu er einstaklega fjölskrúðugt og verpa þar að staðaldri 676 tegundir. Um 50 tegundir froskdýra lifa í landinu, þar af eru 6 tegundir einlendar. Þar finnast líka rúmlega 250 tegundir skriðdýra þar sem rúmur fjórðungur lifir ekki annars staðar. Þeir sem óttast snáka ættu að hugsa sig tvisvar um áður en haldið er til Namibíu, því þar lifa 143 snákategundir, þar með taldar mömbur, hráka-kobran (Naja nigricincta), kóralsnákar og blísturnaðra (Bitis arietans, e. puff adder). Þá hafa fundist 115 tegundir ferskvatnsfiska, þar af 5 einlendar. Talið er að áttfætlutegundirnar séu um 620 og skordýrategundirnar rétt undir 6.500.

Fjöldi þekktra dýrategunda í Namibíu og hlutfall einlendra tegunda.

Hópur	Fjöldi tegunda	% einlendra tegunda
Spendýr	229	7%
Skriðdýr	254	28%
Froskdýr	50	12%
Fuglar	676	2%
Fiskar	114	8%
Skordýr	6.421	24%
Áttfætlur	618	11%

Heimild: Namibia’s Second National Biodiversity Strategy and Action Plan.

Heimildir og myndir:

• Ministry of Environment and Tourism. (2014). Fifth National Report to the Convention on Biological Diversity (2010-2014).
• Ministry of Environment and Tourism. (2014). Namibia’s Second National Biodiversity Strategy and Action Plan 2013 - 2022.
• Namibia | Animals, Places and Threats | WWF.
• Convention on Biological Diversity. Country Profiles - Namibia.
• Stander, PE. (2019) Lions (Panthera leo) specialising on a marine diet in the Skeleton Coast National Park, Namibia. Namibian Journal of Environment 3 A: 1-10.
• Emslie, R. (2012). Diceros bicornis. The IUCN Red List of Threatened Species 2012.
• Auður H. Ingólfsdóttir og Þórdís Sigurðardóttir (2000). Namibía. Smárit ÞSSÍ, nr. 2. Þróunarsamvinnustofnun Íslands.
• Mynd af nokkrum dýrategundum: Free stock photos - PxHere. (Sótt 23.1.2020).
• Mynd af fíl: Free stock photos - Pxfuel (Sótt 23.1.2020).
• Mynd af nashyrningi: Diceros bicornis - profile - Etosha 2014.jpg - Wikimedia Commons. Birt undir CC BY-SA 3.0 leyfi. (Sótt 23.1.2020).

...