Er hættulegt að vera bitinn til blóðs af villtri íslenskri mús?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Er hættulegt að vera bitinn til blóðs af villtri íslenskri mús?
Öll spurningin hljóðaði svona:

Er bit húsamúsa hættuleg? Hvað skal gera ef maður er bitinn til blóðs af villtri íslenskri mús?

Stutta og einfalda svarið við spurningunni er já. Rétt er að ganga út frá því að bit dýra og manna sé slæmt og geti haft áhrif á heilsu okkar, sérstaklega ef bitið er til blóðs.

Í kjafti allra dýra er mikið af örverum af ýmsu tagi. Þessar örverur geta valdið alvarlegri sýkingu, meðal annars í blóði. Mýs eru ekki árásargjarnar í eðli sínu og það er mjög ólíklegt að fólk verði fyrir músabiti nema það handsami músina. Mýs í mannahöndum geta auðveldlega bitið til blóðs. Framtennur músa eru afar oddhvassar og smjúga auðveldlega í gegnum húðina. Þeir sem hafa orðið fyrir músabiti lýsa tilfinningunni sem léttri nálarstungu og í kjölfarið fylgir vægur sviði.

Í munnvatni músa getur verið talsvert af sýklum en ekki er vitað til þess að fólk hafi sýkst alvarlega af bitum músa á Íslandi. Erlendis eru hins vegar þekktir ýmsir sjúkdómsvaldar sem tengjast músum, eins og til að mynda hantaveiran, sem er veira nefnd eftir Hantaan-fljótinu nálægt landamærum Norður- og Suður-Kóreu. Um sjúkdóminn sem hún veldur má lesa meira um í svari Haraldar Briem við spurningunni Hvað er hantaveira? Reyndar er algengara að veiran smitist með þvagi eða skít en hún getur einnig borist með biti.

Önnur veira sem vel er þekkt að mýs geti borið með sér, kallast á erlendum málum lymphocytic choriomeningitis mammarenavirus (LCMV). Eins og með hantaveiruna er algengast að þessi veira berist í menn með snertingu við þvag, skít eða munnvatn músa en líklega einnig með biti. Veiran getur valdið einkennum í miðtaugakerfi. Auk þess að bera sýkla á milli er vitað um tilvik þar sem fólk hefur fengið ofnæmisviðbrögð vegna bita af völdum músa.

Það er fleira en möguleg bit sem ætti að hafa í hug. Þvag músa getur innihaldið ýmsa sýkla sem geta mengað og spillt matvælum. Þar fyrir utan geta mýs valdið umtalsverðu tjóni á innanstokksmunum og raflögnum og þær eru því engir aufúsugestir í mannabústöðum.

Það sem hér hefur verið sagt um sjúkdóma í tengslum við músabit á síður við á Íslandi en erlendis en mögulega vantar frekari rannsóknir á sýklum í músum hér á landi. Meginlínan er þó sú að í skolti dýra og manna eru ýmis konar örverur sem geta valdið sýkingu ef einstaklingur er bitinn af öðrum. Því er skynsamlegt að leita til læknis ef bitið nær að rjúfa æðar og fá viðeigandi meðferð til að hindra mögulega sýkingu.

Að lokum má benda á leiðbeiningar á vef Bresku heilbrigðisþjónustunnar (NHS) um hvernig rétt sé að bregðast við bitum dýra almennt. Þar kemur meðal annars fram að mikilvægt sé að hreinsa sárið með rennandi vatni, fjarlæga utanaðkomandi agnir sem kunna að vera í sárinu og kreista varlega þannig að blóð leki úr sárinu ef það blæðir ekki án þess. Ef blæðing er mikil skal búa um sárið og síðast en ekki síst ætti að leita til heilbrigðisþjónustunnar ef sárið er meira en smá skeina.

Heimildir og mynd:

• Healthline. What to Do If You’re Bitten by a Mouse. (Sótt 30.11.2020).
• NHS. Animal and human bites. (Sótt 30.11.2020).
• CDC. Hantavirus Pulmonary Syndrome (HPS). (Sótt 30.11.2020).
• CDC. Lymphocytic Choriomeningitis (LCM). (Sótt 30.11.2020).
• Mynd: Pxfuel.com. (Sótt 30.11.2020).

...