Af hverju má ekki flytja tarantúlur til landsins?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Af hverju má ekki flytja tarantúlur til landsins?
Upprunalega spurningin var:

Hver er ástæðan við banni á innflutningi á tarantúlum?

Sú meginregla gildir á Íslandi að innflutningur hvers kyns dýra er bannaður samkvæmt 1. mgr. 2. gr. laga um innflutning dýra.^[1] Tarantúlur falla undir þessa grein og því er innflutningur þeirra bannaður.

Undantekning er gerð fyrir innflutning gæludýra í 4. gr. a. Tarantúlur teljast ekki til gæludýra í skilningi reglugerðar sem sett var um efnið. Einungis hundar, kettir, skrautfiskar, vatnadýr, nagdýr, kanínur og búrfuglar eru undanskilin banninu.^[2] Þar sem þessar tvær reglur heimila ekki innflutninginn þyrfti sérstakt leyfi ráðherra skv. 4. mgr. 2. gr. fyrir innflutningi tarantúla til landsins. Ráðherra þyrfti fyrst að fá meðmæli yfirdýralæknis ásamt umsögn erfðanefndar landbúnaðarins og leyfi Umhverfisstofnunar. Enginn sérstakur rökstuðningur liggur fyrir frá löggjafanum um það hvers vegna tarantúlur eru ekki undanþegnar áðurnefndri meginreglu um bann við innflutningi dýra.

Í greinargerð um eldri lög um innflutning búfjár frá 1962 er saga innflutnings dýra rakin sem rökstuðningur fyrir almennu banni við innflutningi dýra. Árið 1760 fluttu stjórnvöld inn spænska hrúta til að auka ullargæði hér á landi. Með þeim barst fjárkláði sem tók 20 ár að útrýma og var talið að 280.000 hérlendir gripir hafi drepist. Það var um 78% íslenska stofnsins sem taldi 357.000 gripi þegar sjúkdómurinn barst til landsins.^[3] Fjárkláði herjaði aftur á sauðfé næstu áratugina og einnig smitandi svínasjúkdómar sem bárust með erlendum búfénaði. Árið 1882 var því allt „útlent kvikfé“ bannað nema með undanþágu. Þannig er fyrirkomulagið enn í dag. Lagasetning sem gildir í dag á rætur að rekja til þessarar reynslu.^[4] Um fyrstu heildstæðu lögin um innflutning dýra, hafði Gísli Jónsson alþingismaður Barðstrendinga þetta að segja árið 1947:

Með því að vitað er, að með innflutningi búfjár hefur borizt til landsins margvísleg búfjárveiki, er valdið hefur bændum og ríkissjóði þegar tugmilljóna króna skaða og engan veginn er enn sé fyrir hve mikill muni verða um það er lýkur, lítur deildin svo á, að stöðva beri nú þegar og framvegis allan innflutning dýra, hverju nafni sem nefnast, og í trausti þess, að ríkisstjórnin geri allar nauðsynlegar ráðstafanir til þess að svo verði gert, tekur deildin fyrir næsta mál á dagskrá.^[5]

Lagaákvæðið sem sett var 1948^[6] er nánast samhljóða því sem enn er í gildi í dag. Það bannar innflutning dýra alfarið nema ráðherra eða stjórnvöld veiti sérstaka undanþágu. Nýlegri rökstuðning um bann við innflutningi dýra má finna í svari Matvælastofnunnar við spurningu um innflutning skriðdýra.

Tilvísanir:

1. ^ Alþingi- Frumvarp til laga um innflutning dýra. (Sótt 21.12.2020).
2. ^ Landbúnaðarráðuneytið. Reglugerð um innflutning gæludýra og hundasæðis (Sótt 21.12.2020).
3. ^ Í greinargerð með einu frumvarpinu var tekið svo til orða að „Fátækt, og sums staðar bjargarskortur fylgdi í kjölfar þessa búfjárssjúkdóms, sem víða er jafnað til mestu hörmunga er yfir þjóðina hafa gengið.“
4. ^ Þingskjal 465 á löggjafarþingi 1961-1962 (Sótt 21.12.2020).
5. ^ Þingskjal 192 á löggjafarþingi 1947-1948 (Sótt 21.12.2020).
6. ^ Þingskjal 359 á löggjafarþingi 1947-1948 (Sótt 21.12.2020).

Mynd:

• Selenobrachys philippinus tarantula and roach | Just-molted … | Flickr. (Sótt 13.01.2021). Birt undir leyfinu CC BY-NC 2.0.

...