Sólin Sólin Rís 05:43 • sest 21:13 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 13:37 • Sest 06:11 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 02:59 • Síðdegis: 15:47 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 09:39 • Síðdegis: 21:50 í Reykjavík

Þekkist orðið dæði, fyrst til er ódæði?

Guðrún Kvaran

Upprunalega spurningin hljóðaði svona:
Fyrst til er eitthvað sem heitir ódæði, hvar eru þá dæmin um að eitthvað sé til sem heitir dæði?

Dæði eitt sér kemur ekki fyrir, en bæði ódæði ‘illvirki, níðingsverk’, og fordæða ‘galdranorn; villutrú’. Að baki er nafnorðið dáð ‘afreksverk; þrek, hugrekki’. Bæði orðin eru forskeytt og breyta forskeytin merkingu grunnorðsins.

Ódæði merkir ‘illvirki, níðingsverk’. Orðið er forskeytt og breytir forskeytið merkingu grunnorðsins. Að baki er nafnorðið dáð ‘afreksverk; þrek, hugrekki’. Dæði eitt sér kemur ekki fyrir.

Mynd:

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

9.5.2022

Spyrjandi

Örn

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Þekkist orðið dæði, fyrst til er ódæði?“ Vísindavefurinn, 9. maí 2022. Sótt 18. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=82025.

Guðrún Kvaran. (2022, 9. maí). Þekkist orðið dæði, fyrst til er ódæði? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=82025

Guðrún Kvaran. „Þekkist orðið dæði, fyrst til er ódæði?“ Vísindavefurinn. 9. maí. 2022. Vefsíða. 18. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=82025>.

Chicago | APA | MLA

Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Þekkist orðið dæði, fyrst til er ódæði?
Upprunalega spurningin hljóðaði svona:

Fyrst til er eitthvað sem heitir ódæði, hvar eru þá dæmin um að eitthvað sé til sem heitir dæði?

Dæði eitt sér kemur ekki fyrir, en bæði ódæði ‘illvirki, níðingsverk’, og fordæða ‘galdranorn; villutrú’. Að baki er nafnorðið dáð ‘afreksverk; þrek, hugrekki’. Bæði orðin eru forskeytt og breyta forskeytin merkingu grunnorðsins.

Ódæði merkir ‘illvirki, níðingsverk’. Orðið er forskeytt og breytir forskeytið merkingu grunnorðsins. Að baki er nafnorðið dáð ‘afreksverk; þrek, hugrekki’. Dæði eitt sér kemur ekki fyrir.

Mynd:...