Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:02 • sest 21:51 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 00:00 • Sest 00:00 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:38 • Síðdegis: 23:15 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 04:35 • Síðdegis: 16:37 í Reykjavík
Visit the English version
Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun

Flokkun:

Hugvísindi Málvísindi: íslensk

Hvað merkir orðið 'hosiló'?

Guðrún Kvaran

Hosiló, hoseló, hosuló, hosilóg og fosiló eru framburðarmyndir sama orðs. Um þær finnast dæmi frá því snemma á 20. öld. Þær eru notaðar í merkingunum 'lítið herbergi, kompa, kofi; fremsta skot í lúkar'. Af dæmum Orðabókar Háskólans að ráða er hosiló algengasta myndin. Hún er oft notuð um lítið herbergi í íbúð, oft inn af öðru herbergi, til dæmis stofu eða eldhúsi.


Lítið hús. Hosiló gæti átt rætur að rekja til þýska orðsins Häuslein sem merkir 'lítið hús.'

Líklegast er um tökuorð að ræða. Í Íslenskri orðsifjabók Ásgeirs Blöndals Magnússonar (1989:363) er bent á tengsl við orðið hyssel 'hreysi' í jósku og höslek 'kofi, verbúð' á Hjaltlandseyjum. Hosiló gæti þá átt rætur að rekja til orðs í lágþýsku sem samsvaraði Häuslein 'lítið hús' (það er Haus 'hús' + smækkunarendingin -lein) í háþýsku.

Mynd:

Höfundur

Guðrún Kvaran

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

24.10.2007

Spyrjandi

Sindri Freyr Ragnarsson

Efnisorð

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Hvað merkir orðið 'hosiló'?“ Vísindavefurinn, 24. október 2007. Sótt 30. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=6866.

Guðrún Kvaran. (2007, 24. október). Hvað merkir orðið 'hosiló'? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=6866

Guðrún Kvaran. „Hvað merkir orðið 'hosiló'?“ Vísindavefurinn. 24. okt. 2007. Vefsíða. 30. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=6866>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvað merkir orðið 'hosiló'?
Hosiló, hoseló, hosuló, hosilóg og fosiló eru framburðarmyndir sama orðs. Um þær finnast dæmi frá því snemma á 20. öld. Þær eru notaðar í merkingunum 'lítið herbergi, kompa, kofi; fremsta skot í lúkar'. Af dæmum Orðabókar Háskólans að ráða er hosiló algengasta myndin. Hún er oft notuð um lítið herbergi í íbúð, oft inn af öðru herbergi, til dæmis stofu eða eldhúsi.


Lítið hús. Hosiló gæti átt rætur að rekja til þýska orðsins Häuslein sem merkir 'lítið hús.'

Líklegast er um tökuorð að ræða. Í Íslenskri orðsifjabók Ásgeirs Blöndals Magnússonar (1989:363) er bent á tengsl við orðið hyssel 'hreysi' í jósku og höslek 'kofi, verbúð' á Hjaltlandseyjum. Hosiló gæti þá átt rætur að rekja til orðs í lágþýsku sem samsvaraði Häuslein 'lítið hús' (það er Haus 'hús' + smækkunarendingin -lein) í háþýsku.

Mynd: ...