Sólin
Rís 09:15 • sest 17:07
Tunglið
Rís 16:29 • Sest 03:55
Flóð
Árdegis: 03:39 • Síðdegis: 15:56
Fjara
Árdegis: 09:52 • Síðdegis: 22:16
Á myndinni má sjá hvernig örmjó ræma eða sigð sést fyrst meðfram hægri kantinum á tunglinu um sólsetur. Mánasigðin vex síðan smám saman eftir því sem líður á tunglmánuðinn þar til hann er hálfnaður og komið er fullt tungl. Þá verður hægri kanturinn fyrst dökkur og myrkrið færist síðan smám saman yfir um leið og tunglið færist nær sólinni á austurhimni fyrir sólarupprás. Sigðin er vinstra megin á því þar til hún slokknar alveg. Þá er stefnan til tungls komin svo nálægt stefnunni til sólar að tunglið verður ósýnilegt. Tunglið vex sem sagt og minnkar frá hægri til vinstri.
Það er til ágæt minnisregla til þess að muna hvort tunglið er að vaxa eða minnka þegar maður sér það: Vinstri vaxandi. Þetta er hugsað þannig að maður grípi inn í þá hlið þar sem "vantar" á tunglið, það er að segja þar sem er að hluta til myrkur. Með hvorri hendinni greipstu? Ef það var vinstri höndin þá er tunglið að vaxa, ef ekki þá er það að minnka.
Þessi lýsing öll á við athuganda á norðurhveli jarðar en á suðurhveli horfir þetta að ýmsu leyti öfugt við. Sólin sest að vísu á vesturhimni og vaxandi mánasigð verður sýnileg þar en sólin gengur um norðurhluta himinsins í stað þess að fara til suðurs eftir að hún kemur upp í austri. Nýkviknuð mánasigð er vinstra megin á tunglinu og mörk ljóss og myrkurs færast yfir það frá vinstri til hægri.
Ef við erum stödd við miðbaug jarðar steypist sólin lóðrétt niður nálægt hávestri við sólsetur og birtu bregður miklu fljótar en við eigum að venjast hér á norðurslóðum. Boginn á nýkviknaðri mánasigð vísar þá beint niður, það er að segja hvorki til hægri né vinstri, og tunglið er líkast bókstafnum U í laginu. Þetta er eitt af því sem breytist á himninum þegar við ferðumst suður á bóginn: Mánasigðin hallast þá meira og meira uns komið er á miðbaug.
Hvernig er staða sólar, jarðar og tungls á nýju tungli?
Er fullt tungl á sama tíma um allan heim?
Mynd: U.S. Naval Observatory
