Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:19 • sest 21:35 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 25:18 • Sest 04:56 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:07 • Síðdegis: 19:24 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:08 • Síðdegis: 13:14 í Reykjavík
Visit the English version

Flokkun:

Náttúruvísindi og verkfræði Eðlisfræði: fræðileg

Er hægt að búa til algjört þyngdarleysi á jörðinni með rafmagni og ofurleiðurum?

Þorsteinn Vilhjálmsson

Svarið er nei; það er ekki hægt.

Þyngdarkraftur á hlut ákvarðast af massa hans og þyngdarsviðinu á staðnum. Algjört þyngdarleysi mundi þýða að allir hlutir á tilteknu svæði yrðu þyngdarlausir eða mundu haga sér eins og þyngdarsviðið væri núll. Þessu er hægt að koma á til dæmis í flugvélum tímabundið eins og lesa má í svari sama höfundar við spurningunni: Er hægt að búa til gerviþyngdarafl eða þyngdarhermi?

Þyngdarleysi er hins vegar ekki hægt að búa til með rafsviði eða segulsviði, jafnvel þótt beitt væri ofurleiðurum í seglunum eins og spyrjandi hefur líklega í huga. Við getum að vísu tekið tiltekinn hlut sem hefur ákveðna rafhleðslu og segulvægi (sem er mælikvarði á segulkraft miðað við segulsvið) og komið hlutnum fyrir í rafsviði eða segulsviði sem við stillum þannig að heildarkrafturinn á hlutinn verður núll. Þannig gæti hluturinn virst svífa í lausu lofti án þess að snerta nokkurn annan hlut.

En þetta er hins vegar ekki þyngdarleysi samkvæmt því sem venjulega er átt við með því orði. Aðrir hlutir með annan massa og aðra rafhleðslu eða segulvægi mundu yfirleitt ekki svífa í lausu lofti við sömu aðstæður vegna þess að rafkraftur og segulkraftur ákvarðast af rafhleðslunni og segulvæginu.

Lesendum er bent á að setja orðið 'þyngd' inn í leitarvél Vísindavefsins til að kynna sér önnur svör um skyld efni.

Höfundur

Þorsteinn Vilhjálmsson

Þorsteinn Vilhjálmsson

prófessor emeritus, ritstjóri Vísindavefsins 2000-2010 og ritstjóri Evrópuvefsins 2011

Útgáfudagur

8.5.2001

Spyrjandi

Kristófer Kristófersson, f. 1985

Efnisorð

Tilvísun

Þorsteinn Vilhjálmsson. „Er hægt að búa til algjört þyngdarleysi á jörðinni með rafmagni og ofurleiðurum?“ Vísindavefurinn, 8. maí 2001. Sótt 25. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=1576.

Þorsteinn Vilhjálmsson. (2001, 8. maí). Er hægt að búa til algjört þyngdarleysi á jörðinni með rafmagni og ofurleiðurum? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=1576

Þorsteinn Vilhjálmsson. „Er hægt að búa til algjört þyngdarleysi á jörðinni með rafmagni og ofurleiðurum?“ Vísindavefurinn. 8. maí. 2001. Vefsíða. 25. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=1576>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Er hægt að búa til algjört þyngdarleysi á jörðinni með rafmagni og ofurleiðurum?
Svarið er nei; það er ekki hægt.

Þyngdarkraftur á hlut ákvarðast af massa hans og þyngdarsviðinu á staðnum. Algjört þyngdarleysi mundi þýða að allir hlutir á tilteknu svæði yrðu þyngdarlausir eða mundu haga sér eins og þyngdarsviðið væri núll. Þessu er hægt að koma á til dæmis í flugvélum tímabundið eins og lesa má í svari sama höfundar við spurningunni: Er hægt að búa til gerviþyngdarafl eða þyngdarhermi?

Þyngdarleysi er hins vegar ekki hægt að búa til með rafsviði eða segulsviði, jafnvel þótt beitt væri ofurleiðurum í seglunum eins og spyrjandi hefur líklega í huga. Við getum að vísu tekið tiltekinn hlut sem hefur ákveðna rafhleðslu og segulvægi (sem er mælikvarði á segulkraft miðað við segulsvið) og komið hlutnum fyrir í rafsviði eða segulsviði sem við stillum þannig að heildarkrafturinn á hlutinn verður núll. Þannig gæti hluturinn virst svífa í lausu lofti án þess að snerta nokkurn annan hlut.

En þetta er hins vegar ekki þyngdarleysi samkvæmt því sem venjulega er átt við með því orði. Aðrir hlutir með annan massa og aðra rafhleðslu eða segulvægi mundu yfirleitt ekki svífa í lausu lofti við sömu aðstæður vegna þess að rafkraftur og segulkraftur ákvarðast af rafhleðslunni og segulvæginu.

Lesendum er bent á að setja orðið 'þyngd' inn í leitarvél Vísindavefsins til að kynna sér önnur svör um skyld efni....