Sólin Sólin Rís 05:06 • sest 21:47 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 04:09 • Sest 00:46 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:10 • Síðdegis: 19:32 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:06 • Síðdegis: 13:20 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 05:06 • sest 21:47 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 04:09 • Sest 00:46 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:10 • Síðdegis: 19:32 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:06 • Síðdegis: 13:20 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=
Forsíða Náttúruvísindi og verkfræði Lífvísindi: dýrafræði Af hverju verða ánamaðkar stundum ljósir?

Flokkun:

31.10.2000
Náttúruvísindi og verkfræði Lífvísindi: dýrafræði

Af hverju verða ánamaðkar stundum ljósir?

Jón Már Halldórsson

Á Íslandi hafa fundist tólf tegundir ánamaðka sem lifa í mismunandi vist í jarðvegi.

Hér á landi finnast smávaxnar dökkar tegundir sem lifa á og við yfirborð jarðvegs, grafa ekki göng en æxlast og éta á yfirborðinu. Einnig finnast hér nokkuð stórar ljósleitar tegundir sem halda sig meira og minna niðri í jarðveginum (5-10 sm), grafa þar göng þvers og kruss, éta þar og æxlast. Framendinn er yfirleitt dekkri en afturendinn. Í íslenskum jarðvegi lifa einnig stórar dökkleitar tegundir sem grafa lóðrétt göng í jarðveginn (niður á allt að 2ja m dýpi) en fara upp á yfirborðið til að ná sér í fæðu (til dæmis leifar plantna) og æxlast.

Menn telja að dökkur litur þeirra tegundahópa sem lifa á yfirborði jarðvegs eða sækja upp á yfirborð jarðvegs í leit að fæðu verji þá fyrir útfjólubláum geislum sólarinnar eins og hjá okkur mönnunum. Þeir ánamaðkar sem verja megninu af ævi sinni niðri í jarðveginum eru ekki eins útsettir fyrir geislun og þurfa því ekki á dökka litnum að halda.

Sjá einnig fleiri svör um ánamaðka:

Höfundur

Jón Már Halldórsson

Jón Már Halldórsson

líffræðingur

Útgáfudagur

31.10.2000

Spyrjandi

Hjalti Pálsson fæddur 1990

Efnisorð

Tilvísun

Jón Már Halldórsson. „Af hverju verða ánamaðkar stundum ljósir?“ Vísindavefurinn, 31. október 2000, sótt 29. apríl 2025, https://visindavefur.is/svar.php?id=1057.

Jón Már Halldórsson. (2000, 31. október). Af hverju verða ánamaðkar stundum ljósir? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=1057

Jón Már Halldórsson. „Af hverju verða ánamaðkar stundum ljósir?“ Vísindavefurinn. 31. okt. 2000. Vefsíða. 29. apr. 2025. <https://visindavefur.is/svar.php?id=1057>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki

Senda grein til vinar

=

Af hverju verða ánamaðkar stundum ljósir?
Á Íslandi hafa fundist tólf tegundir ánamaðka sem lifa í mismunandi vist í jarðvegi.

Hér á landi finnast smávaxnar dökkar tegundir sem lifa á og við yfirborð jarðvegs, grafa ekki göng en æxlast og éta á yfirborðinu. Einnig finnast hér nokkuð stórar ljósleitar tegundir sem halda sig meira og minna niðri í jarðveginum (5-10 sm), grafa þar göng þvers og kruss, éta þar og æxlast. Framendinn er yfirleitt dekkri en afturendinn. Í íslenskum jarðvegi lifa einnig stórar dökkleitar tegundir sem grafa lóðrétt göng í jarðveginn (niður á allt að 2ja m dýpi) en fara upp á yfirborðið til að ná sér í fæðu (til dæmis leifar plantna) og æxlast.

Menn telja að dökkur litur þeirra tegundahópa sem lifa á yfirborði jarðvegs eða sækja upp á yfirborð jarðvegs í leit að fæðu verji þá fyrir útfjólubláum geislum sólarinnar eins og hjá okkur mönnunum. Þeir ánamaðkar sem verja megninu af ævi sinni niðri í jarðveginum eru ekki eins útsettir fyrir geislun og þurfa því ekki á dökka litnum að halda.

Sjá einnig fleiri svör um ánamaðka:

...