Sólin Sólin Rís 05:19 • sest 21:35 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 25:18 • Sest 04:56 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:07 • Síðdegis: 19:24 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:08 • Síðdegis: 13:14 í Reykjavík
Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun

Orðabók HÍ segir 'skeina sig' en er rétt að segja 'skeina sér'?

Guðrún Kvaran

Sögnin að skeina hefur fleiri en eina merkingu. Í fyrsta lagi merkir hún að 'særa lítillega, veita einhverjum skeinu' og í öðru lagi merkir hún að 'hreinsa e-ð', til dæmis skeina flórinn það er 'moka flórinn'. Undir síðari merkinguna heyrir einnig 'að þurrka af endaþarmsopinu'.

Í báðum merkingunum er sögnin áhrifssögn með þolfalli, það er orðið sem hún stýrir falli á stendur í þolfalli, til dæmis skeina sig, skeina barnið. Í þriðja lagi merkir sögnin að 'koma e-u á e-n stað, rétta e-ð með hangandi hendi', til dæmis skeindu þessu upp á loft og er hún þá áhrifssögn með þágufalli.

Mynd: HB

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

21.6.2001

Spyrjandi

Þorbjörn Stefánsson

Efnisorð

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Orðabók HÍ segir 'skeina sig' en er rétt að segja 'skeina sér'?“ Vísindavefurinn, 21. júní 2001. Sótt 25. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=1727.

Guðrún Kvaran. (2001, 21. júní). Orðabók HÍ segir 'skeina sig' en er rétt að segja 'skeina sér'? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=1727

Guðrún Kvaran. „Orðabók HÍ segir 'skeina sig' en er rétt að segja 'skeina sér'?“ Vísindavefurinn. 21. jún. 2001. Vefsíða. 25. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=1727>.

Chicago | APA | MLA

Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Orðabók HÍ segir 'skeina sig' en er rétt að segja 'skeina sér'?
Sögnin að skeina hefur fleiri en eina merkingu. Í fyrsta lagi merkir hún að 'særa lítillega, veita einhverjum skeinu' og í öðru lagi merkir hún að 'hreinsa e-ð', til dæmis skeina flórinn það er 'moka flórinn'. Undir síðari merkinguna heyrir einnig 'að þurrka af endaþarmsopinu'.

Í báðum merkingunum er sögnin áhrifssögn með þolfalli, það er orðið sem hún stýrir falli á stendur í þolfalli, til dæmis skeina sig, skeina barnið. Í þriðja lagi merkir sögnin að 'koma e-u á e-n stað, rétta e-ð með hangandi hendi', til dæmis skeindu þessu upp á loft og er hún þá áhrifssögn með þágufalli.

Mynd: HB

...