Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:19 • sest 21:35 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 25:18 • Sest 04:56 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:07 • Síðdegis: 19:24 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:08 • Síðdegis: 13:14 í Reykjavík
Visit the English version

Flokkun:

Vísindavefur Unga fólkið svarar

Hver fann upp fyrsta reiðhjólið?

Bergsveinn Stefánsson, Vigfús Ólafsson og Ragnhildur Eir Stefánsdóttir

Ekki er vitað um neitt farartæki sem líkist reiðhjólum fyrir árið 1700. Hjólið sem slíkt er þó ævaforn uppfinning en fornleifafræðingar telja að það hafi verið fundið upp einhvers staðar í Asíu fyrir nærri 10.000 árum. Hægt er að lesa meira um það í svari við spurningunni Súmerar fundu upp hjólið en hvenær var það?

Fyrsta nothæfa reiðhjólið er talið hafa komið fram árið 1818. Það var Karl von Drais (1785-1851) frá Þýskalandi sem á heiðurinn af því en tækið var reyndar ekki með fótstigum (pedölum) né stýri heldu þurfti notandinn að hlaupa og renna sér áfram. Það minnti því frekar á hlaupahjól en reiðhjól eins og við þekkjum þau. Verulegar framfarir í reiðhjólasmíði urðu næst árið 1861, en þá komu Frakkarnir Pierre Michaux (1813-1883) og sonur hans Ernest, fótstigum fyrir á framhjólinu. Margir hafa eflaust séð útgáfu þeirra af reiðhjólinu á myndum en framhjólið er gríðarstórt í samanburði við afturhjólið.



Fótstigin voru eitt sinn á framhjólinu sem jafnframt var gríðarstórt.

Árið 1869 var smíðað reiðhjól með fótstigin á milli hjólanna auk keðjudrifs sem flutti átakið frá fótunum til hjólanna. Frakkinn André Guilmet sem smíðaði hjólið sá ekki fram á að hugmynd sín hefði nokkurt gildi og hann setti hjólið þess vegna upp á háaloft. Tíu árum síðar fékk Englendingurinn Harry Lawson sömu hugmynd og það var að lokum John Kemp Starley (1854-1901) sem kom hugmyndinni í framkvæmd um 1885 og gerði jafnframt bæði hjólin jafnstór. Það má því segja að John Kemp Starley hafi hannað fyrsta nútíma reiðhjólið.

Frekara lesefni á Vísindavefnum um hjól:

Heimildir og mynd:

Þetta svar er eftir nemendur í Háskóla unga fólksins, námskeiðum á vegum HÍ fyrir 12-16 ára ungmenni í júnímánuði 2008.

Höfundar

Bergsveinn Stefánsson

nemandi í Háskóla unga fólksins

Vigfús Ólafsson

nemandi í Háskóla unga fólksins

Ragnhildur Eir Stefánsdóttir

nemandi í Háskóla unga fólksins

Útgáfudagur

20.6.2008

Spyrjandi

Sigrún Guðnadóttir

Efnisorð

Tilvísun

Bergsveinn Stefánsson, Vigfús Ólafsson og Ragnhildur Eir Stefánsdóttir. „Hver fann upp fyrsta reiðhjólið?“ Vísindavefurinn, 20. júní 2008. Sótt 25. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=18304.

Bergsveinn Stefánsson, Vigfús Ólafsson og Ragnhildur Eir Stefánsdóttir. (2008, 20. júní). Hver fann upp fyrsta reiðhjólið? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=18304

Bergsveinn Stefánsson, Vigfús Ólafsson og Ragnhildur Eir Stefánsdóttir. „Hver fann upp fyrsta reiðhjólið?“ Vísindavefurinn. 20. jún. 2008. Vefsíða. 25. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=18304>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hver fann upp fyrsta reiðhjólið?
Ekki er vitað um neitt farartæki sem líkist reiðhjólum fyrir árið 1700. Hjólið sem slíkt er þó ævaforn uppfinning en fornleifafræðingar telja að það hafi verið fundið upp einhvers staðar í Asíu fyrir nærri 10.000 árum. Hægt er að lesa meira um það í svari við spurningunni Súmerar fundu upp hjólið en hvenær var það?

Fyrsta nothæfa reiðhjólið er talið hafa komið fram árið 1818. Það var Karl von Drais (1785-1851) frá Þýskalandi sem á heiðurinn af því en tækið var reyndar ekki með fótstigum (pedölum) né stýri heldu þurfti notandinn að hlaupa og renna sér áfram. Það minnti því frekar á hlaupahjól en reiðhjól eins og við þekkjum þau. Verulegar framfarir í reiðhjólasmíði urðu næst árið 1861, en þá komu Frakkarnir Pierre Michaux (1813-1883) og sonur hans Ernest, fótstigum fyrir á framhjólinu. Margir hafa eflaust séð útgáfu þeirra af reiðhjólinu á myndum en framhjólið er gríðarstórt í samanburði við afturhjólið.



Fótstigin voru eitt sinn á framhjólinu sem jafnframt var gríðarstórt.

Árið 1869 var smíðað reiðhjól með fótstigin á milli hjólanna auk keðjudrifs sem flutti átakið frá fótunum til hjólanna. Frakkinn André Guilmet sem smíðaði hjólið sá ekki fram á að hugmynd sín hefði nokkurt gildi og hann setti hjólið þess vegna upp á háaloft. Tíu árum síðar fékk Englendingurinn Harry Lawson sömu hugmynd og það var að lokum John Kemp Starley (1854-1901) sem kom hugmyndinni í framkvæmd um 1885 og gerði jafnframt bæði hjólin jafnstór. Það má því segja að John Kemp Starley hafi hannað fyrsta nútíma reiðhjólið.

Frekara lesefni á Vísindavefnum um hjól:

Heimildir og mynd:

Þetta svar er eftir nemendur í Háskóla unga fólksins, námskeiðum á vegum HÍ fyrir 12-16 ára ungmenni í júnímánuði 2008....