Sólin Sólin Rís 09:31 • sest 16:50 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 17:41 • Sest 19:10 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 09:36 • Síðdegis: 22:09 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:11 • Síðdegis: 16:08 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 09:31 • sest 16:50 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 17:41 • Sest 19:10 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 09:36 • Síðdegis: 22:09 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:11 • Síðdegis: 16:08 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Hvers vegna heitir Þorskafjörður þessu nafni?

Svavar Sigmundsson

Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun
Örnefnið Þorskafjörður hefur löngum verið skýrt með nafnorðinu þorskur 'fiskur' (Finnur Jónsson, Lýður Björnsson). Ekki er þó talið að aðrar fisktegundir gangi í fjörðinn en hrognkelsi og silungur. Þórhallur Vilmundarson, fyrrverandi forstöðumaður Örnefnastofnunar, telur (Grímnir 1:139-140) að nafnið geti verið dregið af þurrum leirum innst í firðinum og hafi upphaflega verið Þorski 'fjörður sem þornar um fjöru'. Því til stuðnings er bent á eyðibýlanafnið Þorskagerði ofarlega á Jökuldal, þar sem þurrir gilskorningar hafi verið fyrir ofan bæinn á sumrin og erfitt um neysluvatn.

Þórhallur vitnar meðal annars til norskra örnefna, Torskefjord(en) á Finnmörku og Torsken, bæjar- og eyjarheiti í Troms sem K. Rygh taldi dregið af Torsken, nafni á fjalli þar í grenndinni sem líkt hafi verið við þorsk. Ásgeir Blöndal Magnússon nefnir það heiti undir norska örnefninu Þoskar í orðsifjabók sinni og telur líklegt að það sé dregið af fisktegundinni eins og fleiri fjallanöfn í Noregi.

Höfundur

Svavar Sigmundsson

fyrrv. forstöðumaður Örnefnastofnunar

Útgáfudagur

16.3.2002

Spyrjandi

Guðný Pálsdóttir

Tilvísun

Svavar Sigmundsson. „Hvers vegna heitir Þorskafjörður þessu nafni?“ Vísindavefurinn, 16. mars 2002, sótt 7. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=2198.

Svavar Sigmundsson. (2002, 16. mars). Hvers vegna heitir Þorskafjörður þessu nafni? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=2198

Svavar Sigmundsson. „Hvers vegna heitir Þorskafjörður þessu nafni?“ Vísindavefurinn. 16. mar. 2002. Vefsíða. 7. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=2198>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

=

Hvers vegna heitir Þorskafjörður þessu nafni?
Örnefnið Þorskafjörður hefur löngum verið skýrt með nafnorðinu þorskur 'fiskur' (Finnur Jónsson, Lýður Björnsson). Ekki er þó talið að aðrar fisktegundir gangi í fjörðinn en hrognkelsi og silungur. Þórhallur Vilmundarson, fyrrverandi forstöðumaður Örnefnastofnunar, telur (Grímnir 1:139-140) að nafnið geti verið dregið af þurrum leirum innst í firðinum og hafi upphaflega verið Þorski 'fjörður sem þornar um fjöru'. Því til stuðnings er bent á eyðibýlanafnið Þorskagerði ofarlega á Jökuldal, þar sem þurrir gilskorningar hafi verið fyrir ofan bæinn á sumrin og erfitt um neysluvatn.

Þórhallur vitnar meðal annars til norskra örnefna, Torskefjord(en) á Finnmörku og Torsken, bæjar- og eyjarheiti í Troms sem K. Rygh taldi dregið af Torsken, nafni á fjalli þar í grenndinni sem líkt hafi verið við þorsk. Ásgeir Blöndal Magnússon nefnir það heiti undir norska örnefninu Þoskar í orðsifjabók sinni og telur líklegt að það sé dregið af fisktegundinni eins og fleiri fjallanöfn í Noregi....