Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!
Sögnin að smíða telst til svokallaðra veikra sagna sem mynda þátíð með tannhljóðsviðskeyti: (ð, d eða t). Þannig er þátíð sagnarinnar smíða (með tannhljóðsviðskeytinu -ð-):
Eintala
1. persóna
smíða-ði
2. persóna
smíða-ðir
3. persóna
smíða-ði
Fleirtala
1. persóna
smíðu-ðum
2. persóna
smíðu-ðuð
3. persóna
smíðu-ðu
Þetta er sérstakt einkenni germanskra mála sem greinir þau ásamt fleiru frá öðrum indóevrópskum málum. Veikar sagnir eru því málsögulega yngri en sterkar sagnir. Sögnin að smíða er nafnleidd, það er hún er leidd af nafnorðinu smíð 'smíðisgripur'. Myndun veikra sagna er mjög virk í málinu.
Sögnin að bíða telst til sterkra sagna sem mynda þátíð með hljóðskiptum (bíða-beið-biðum-beðið). Þátíð sagnarinnar er því:
Eintala
1. persóna
beið
2. persóna
beiðst
3. persóna
beið
Fleirtala
1. persóna
biðum
2. persóna
biðuð
3. persóna
biðu
Myndun sterkra sagna er sameiginlegur indóevrópskur arfur og þær eru því mun eldri en germönsku veiku sagnirnar en myndun þeirra er ekki lengur virk. Fyrir kemur að lítil börn myndi sterka þátíð af veikri sögn, til dæmis smeið af smíða, og veika þátíð af sterkri sögn, til dæmis bíðaði af bíða, en læri síðar rétta meðferð sagnanna með auknum málþroska.
Guðrún Kvaran. „Af hverju er ekki til orðmyndin 'smeið' af sögninni 'að smíða', úr því til er myndin 'beið' af 'bíða'?“ Vísindavefurinn, 12. júlí 2002, sótt 9. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=2587.
Guðrún Kvaran. (2002, 12. júlí). Af hverju er ekki til orðmyndin 'smeið' af sögninni 'að smíða', úr því til er myndin 'beið' af 'bíða'? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=2587
Guðrún Kvaran. „Af hverju er ekki til orðmyndin 'smeið' af sögninni 'að smíða', úr því til er myndin 'beið' af 'bíða'?“ Vísindavefurinn. 12. júl. 2002. Vefsíða. 9. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=2587>.