Sólin
Rís 05:19 • sest 21:35
Tunglið
Rís 25:18 • Sest 04:56
Flóð
Árdegis: 07:07 • Síðdegis: 19:24
Fjara
Árdegis: 01:08 • Síðdegis: 13:14
Það er óhætt að fullyrða að flest nöfn á ám eða fljótum komi fyrir í skáldsögu James Joyce Finnegans Wake. Gagnrýnendur telja að í fjórða og síðasta hluta bókarinnar, svonefndum Anna Livia Plurabelle-kafla, séu á bilinu 800 til 1.100 heiti á ám. Nákvæmasta talningin hljóðar upp á 1.036 fljótanöfn, ef mismunandi heiti yfir sömu á eru talin sem eitt og endurtekningum er sleppt.
Margir Joyce-fræðingar halda því fram að verk Shakespeares séu rauði þráðurinn í Finnegans Wake. Alls er að finna um 300 vísanir til Shakespeares og verka hans í þessu 628 blaðsíðna verki sem Joyce vann að í 17 ár og gaf út árið 1939. Höfundarverk Shakespeares er þessi vegna mikilvægur undirtexti (e. subtext) í verki Joyce.
Bandaríkjamaðurinn Robert H. Boyle er þó á öðru máli. Hann heldur því fram að vísanir í verk enska skáldsins gegni litlu hlutverki í þessari einkennilegu sögu James Joyce. Boyle bendir á að fjöldi vísana til vatna, fljóta og fiska yfirgnæfi algjörlega vísanir í verk Shakespeares. Fyrir utan rúmlega 1.000 nöfn á ám segist Boyle hafa fundið um 1.200 aðrar vísanir til fiska og vatna í verkinu.
Hlutur Shakespeares í Finnegans Wake er þess vegna rýr miðað við veröld fiskanna. Boyle hefur reiknað það út að meðaltali sé 0,48 vísun á hverri síðu Finnegans Wake í verk Shakespeares en hvorki meira né minna en þrjár og hálf vísun á síðu til vatna, fljóta og fiska. Að auki bendir Boyle á það að orðið ‘fin’ sem merkir uggi komi fyrir alls 25 sinnum í bókinni, fyrir utan öll skiptin sem það birtist í orðinu Finnegan. Boyle fullyrðir þess vegna að verk Shakespeares séu alls ekki rauði þráðurinn í texta Joyce heldur beri að líta á Finnegans Wake sem hina merkustu bók um stangveiði, nánar tiltekið með flugustöng!
Upptalningar af ýmsu tagi eru alls ekki óþekktar í skáldskap. Í Ilíonskviðu gríska skáldsins Hómers er svonefnt „Skipatal“ meginuppistaða annars þáttar kviðunnar. Þar er löng og nákvæm skrá yfir þátttakendur í herferðinni til Tróju og tölu skipa þeirra. Upptalningin minnir nokkuð á ættartölur í upphafi margra Íslendingasagna. Ýmsir telja að „Skipatalið“ í Ilíonskviðu sé forn og frumstæður skáldskapur, eldri en kviðan sjálf. Í sögunni Gargantúi og Pantagrúll eftir François Rabelais (1484-1553) er annar kunnur upptalningakafli í bókmenntasögunni. Þar eru í einni bendu talin upp nöfn á 217 leikjum. Nöfn á ám og fljótum í Finnegans Wake fylgja þessari hefð, en þó er sá munur á að Joyce spinnur nöfnin inn í textann í stað þess að telja þau upp í einni bunu.
Finnegans Wake er ekki auðveldur texti í lestri. Samtök í New York sem kenna sig við bókina birta á heimasíðu sinni lista um fjölda hjálpartexta sem auðvelda mönnum að lesa bókina. Gagnrýnendur sem hafa reynt að draga saman efni bókarinnar í nokkrum orðum telja að henni sé best lýst á þann hátt að hún sé skráning á draumkenndum hugsunum manns sem gengur undir nafninu Humphrey Chimpden Earwicker. Sumir gagnrýnendur telja þó að aðalpersónan heiti líklega Porter.
Ein útskýring á fjölda fljótanafna í Finnegans Wake felst í þeim orðum skáldsins sjálfs að einhvern tíma myndi drengur eða lítil stúlka í Tíbet eða Sómalíu, sem læsu bókina, gleðjast innilega þegar þau sæju þar nafnið á ánni sem rennur fyrir neðan litla þorpið þeirra.Hér eru sautján nöfn á fljótum sem koma fyrir í Finnegans Wake:
- Yse í Hollandi
- Limmat í Sviss
- Sankh á Indlandi
- Giguela á Spáni
- Minho í Portúgal
- Skollis á Grikklandi
- Honddu í Wales
- Sonora í Mexíkó
- Nuble í Chile
- Isonzo á Ítalíu
- Sittang í Búrma
- Drammen í Noregi
- Rima í Nígeríu
- Hail í Arabíu
- Yangtze í Kína
- Olt í Rúmeníu
- Maritz í Búlgaríu.
- John Bishop, Joyce’s Book of the Dark: Finnegans Wake, University of Wisconsin Press, Madison, Wisconsin, 1986.
- Robert H. Boyle, You Spigotty Anglease?
- Cals News
- Wayward Intellectuals
