Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!
Orðið misindi 'hættulegur, slæmur eiginleiki' er sett saman úr tveimur liðum, forskeytinu mis- og viðliðnum –indi. Það er oft fyrri liður samsettra orða sem tákna eitthvað neikvætt eins og misindismaður, misindisfólk, misindislýður, misindishátterni sem öll vísa til ills innrætis. Forskeytið mis- er stendur með nafnorðum, lýsingarorðum og sögnum og hefur þrenns konar hlutverk. Í fyrsta lagi vísar það til þess sem ekki er rétt eins og í orðunum misbeita og misbeiting, misnota og misnotkun. Í öðru lagi vísar það til einhvers sem ekki er jafnt, til dæmis misgóður, misjafn, og í þriðja lagi er það notað í merkingunni ‘verða á skyssa, til dæmis mistakast eitthvað.
Viðskeytið –indi er notað til að mynda nafnorð í hvorugkyni óhlutbundinnar merkingar. Í eldra máli var myndin –endi eins og í bindendi, nú bindindi. Það hefur helst verið tengt sögnunum venda ‘snúa’ og vinda (Íslensk orðsifjabók, bls. 1166). Heilindi væri þá hugsað ‘sem snúið er til heilla’, misindi ‘sem snúið er á verri veg’.
Mynd:
Vildi ég nú gjarna víkka nokkuð skilning minn á orðinu misindi. Það kemur fram sem forliður í fjölmörgum orðum, t.d. í ritmálsskrá í stofnun Árna Magnússonar. Bestu þakkir fyrirfram.
Guðrún Kvaran. „Hvaða mis og -indi er átt við hjá misindismönnum?“ Vísindavefurinn, 20. maí 2008, sótt 15. október 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=31941.
Guðrún Kvaran. (2008, 20. maí). Hvaða mis og -indi er átt við hjá misindismönnum? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=31941
Guðrún Kvaran. „Hvaða mis og -indi er átt við hjá misindismönnum?“ Vísindavefurinn. 20. maí. 2008. Vefsíða. 15. okt. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=31941>.