Sólin Sólin Rís 05:19 • sest 21:35 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 25:18 • Sest 04:56 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:07 • Síðdegis: 19:24 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:08 • Síðdegis: 13:14 í Reykjavík
Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun

Af hverju byrja flest orð í orðabókum á s, í pétrískri orðabók líka?

Guðrún Kvaran


Ástæða þess að svo mörg orð geta hafist á s- er líklegast sú að s, sem er óraddað önghljóð (blísturshljóð), getur staðið í framstöðu á undan öllum sérhljóðum og allmörgum samhljóðum.


Þannig geta orð hafist á sérhljóðunum:
sa- (saga), sá- (sál), se- (sef), sé- (séður), si- (siður), sí- (sía), so- (sog), só- (sól), su- (sunna), sú- (súgur), sy- (sylgja), sý- (sýra), sæ- (sægur), sö- (söngur)

og samhljóðunum:
sj- (sjór), sk- (skógur), sl- (slæmur), sm- (smár), sn- (snjór), sp- (spjald), st- (stóll), sv- (sveit).
Þeir samhljóðar sem s- í framstöðu getur ekki staðið með eru aðeins rödduðu lokhljóðin b, d, g og stafirnir ð, f og h.


Þessi staða s-ins opnar margar leiðir til orðmyndunar og er s stærsti bókstafurinn í orðabókum flestra germanskra mála.

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

25.6.2004

Spyrjandi

Ritstjórn

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Af hverju byrja flest orð í orðabókum á s, í pétrískri orðabók líka?“ Vísindavefurinn, 25. júní 2004. Sótt 25. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=4373.

Guðrún Kvaran. (2004, 25. júní). Af hverju byrja flest orð í orðabókum á s, í pétrískri orðabók líka? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=4373

Guðrún Kvaran. „Af hverju byrja flest orð í orðabókum á s, í pétrískri orðabók líka?“ Vísindavefurinn. 25. jún. 2004. Vefsíða. 25. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=4373>.

Chicago | APA | MLA

Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Af hverju byrja flest orð í orðabókum á s, í pétrískri orðabók líka?


Ástæða þess að svo mörg orð geta hafist á s- er líklegast sú að s, sem er óraddað önghljóð (blísturshljóð), getur staðið í framstöðu á undan öllum sérhljóðum og allmörgum samhljóðum.


Þannig geta orð hafist á sérhljóðunum:
sa- (saga), sá- (sál), se- (sef), sé- (séður), si- (siður), sí- (sía), so- (sog), só- (sól), su- (sunna), sú- (súgur), sy- (sylgja), sý- (sýra), sæ- (sægur), sö- (söngur)

og samhljóðunum:
sj- (sjór), sk- (skógur), sl- (slæmur), sm- (smár), sn- (snjór), sp- (spjald), st- (stóll), sv- (sveit).
Þeir samhljóðar sem s- í framstöðu getur ekki staðið með eru aðeins rödduðu lokhljóðin b, d, g og stafirnir ð, f og h.


Þessi staða s-ins opnar margar leiðir til orðmyndunar og er s stærsti bókstafurinn í orðabókum flestra germanskra mála.

...