Sólin Sólin Rís 11:02 • sest 15:37 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 14:37 • Sest 23:27 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:30 • Síðdegis: 23:05 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 04:04 • Síðdegis: 17:00 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 11:02 • sest 15:37 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 14:37 • Sest 23:27 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:30 • Síðdegis: 23:05 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 04:04 • Síðdegis: 17:00 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Getur köttur orðið hundblautur?

Guðrún Kvaran

Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun
Allir geta verið hundblautir, dýr jafnt sem menn. Hund- er gamall áhersluforliður sem kemur fram í orðum eins og hundmargur og hunddjarfur. Hann hefur verið tengdur hund - í hundrað og gefur orðum þá merkingu að um eitthvað mikið sé að ræða.

Síðar var farið að tengja forliðinn við nafnorðið hundur. Samsetningar eins og hundvotur, hundblautur, hundhrakinn gefa í skyn að einhver sé blautur eins og hundur eða votur, hrakinn eins og hundur.

Smám saman missti forliðurinn tenginguna við hundinn og farið var að nota hann eingöngu sem herðandi forlið eins og gamla áhersluforliðinn. Hundleiðinlegur merkir þá ekki 'leiðinlegur eins og hundur' heldur 'mjög leiðinlegur', og sá sem er hundheiðinn er ekki heiðinn eins og hundur heldur 'algerlega trúlaus'. Hundgamall maður er mjög gamall og svo framvegis.

Sá sem er hundblautur er þá ekki lengur 'blautur eins og hundur' heldur mjög blautur og það getur köttur verið þótt honum líki það sjaldnast vel.

Mynd: Dragonfly

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

6.9.2004

Spyrjandi

Stefán Hermannsson

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Getur köttur orðið hundblautur?“ Vísindavefurinn, 6. september 2004, sótt 7. desember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=4497.

Guðrún Kvaran. (2004, 6. september). Getur köttur orðið hundblautur? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=4497

Guðrún Kvaran. „Getur köttur orðið hundblautur?“ Vísindavefurinn. 6. sep. 2004. Vefsíða. 7. des. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=4497>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

=

Getur köttur orðið hundblautur?
Allir geta verið hundblautir, dýr jafnt sem menn. Hund- er gamall áhersluforliður sem kemur fram í orðum eins og hundmargur og hunddjarfur. Hann hefur verið tengdur hund - í hundrað og gefur orðum þá merkingu að um eitthvað mikið sé að ræða.

Síðar var farið að tengja forliðinn við nafnorðið hundur. Samsetningar eins og hundvotur, hundblautur, hundhrakinn gefa í skyn að einhver sé blautur eins og hundur eða votur, hrakinn eins og hundur.

Smám saman missti forliðurinn tenginguna við hundinn og farið var að nota hann eingöngu sem herðandi forlið eins og gamla áhersluforliðinn. Hundleiðinlegur merkir þá ekki 'leiðinlegur eins og hundur' heldur 'mjög leiðinlegur', og sá sem er hundheiðinn er ekki heiðinn eins og hundur heldur 'algerlega trúlaus'. Hundgamall maður er mjög gamall og svo framvegis.

Sá sem er hundblautur er þá ekki lengur 'blautur eins og hundur' heldur mjög blautur og það getur köttur verið þótt honum líki það sjaldnast vel.

Mynd: Dragonfly...