Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!
Með því að beita skyldleikagreiningu á erfðaefni hefur verið sýnt fram á að íslenskir kettir eru náskyldir köttum frá Skáni í Svíþjóð, Færeyjum og Hjaltlandseyjum en mun fjarskyldari köttum annars staðar á Bretlandseyjum. Rétt er að taka fram að kettir í íslenskum sveitum eru upprunalegri en kettir í þéttbýli sem hafa blandast við síðari tíma innflutta ketti
Þetta eru þau svæði sem norrænir víkingar fóru aðallega um á 9. og 10. öld. Á þessum tímum voru kattaskinn verðmæt eins og kemur fram í svari Gunnars Karlssonar við spurningunni Kattbelgir eru nefndir meðal íslenskra söluvara á miðöldum. Er vitað til að kettir hafi verið ræktaðir til þess arna?
Ennfremur má gera ráð fyrir að kettir hafi gegnt mikilvægu hlutverki við músaveiðar í híbýlum fólks og því hafi hinir norrænu landnámsmenn flutt ketti með sér til Íslands. Það má því segja með fullri vissu að kettir hafi deilt kjörum með íslensku þjóðinni allt frá landnámi eða í rúmlega 10. aldir.
Að lokum má geta þess að Dr. Stefán Aðalsteinsson og bandarískur samstarfsmaður hans Bennett Blumenberg að nafni, gerðu athyglisverða rannsókn á uppruna katta í norðausturhluta Bandaríkjanna og birtist niðurstaðan í þýska vísindatímaritinu Zeitschrift für Tierzüchtung und Züchtungsbiologie fyrir mörgum árum.
Þar var meðal annars sýnt fram á að sama kattarstofn er að finna í Boston í Bandaríkjunum og í sveitum á Íslandi. Svæðið þar sem Boston stendur nú kemur mjög vel heim við lýsingar í sögu Leifs heppna á Vínlandi og því er hugsanlegt að þessi „íslenski“ kattastofn í Ameríku séu leifar af landnámi Leifs heppna.
Mynd:Kattholt
Jón Már Halldórsson. „Hvað er talið að kötturinn sé búinn að vera margar aldir á Íslandi?“ Vísindavefurinn, 9. febrúar 2005, sótt 2. desember 2025, https://visindavefur.is/svar.php?id=4746.
Jón Már Halldórsson. (2005, 9. febrúar). Hvað er talið að kötturinn sé búinn að vera margar aldir á Íslandi? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=4746
Jón Már Halldórsson. „Hvað er talið að kötturinn sé búinn að vera margar aldir á Íslandi?“ Vísindavefurinn. 9. feb. 2005. Vefsíða. 2. des. 2025. <https://visindavefur.is/svar.php?id=4746>.
Sólin
Rís 10:49 • sest 15:45
Tunglið
Rís 14:12 • Sest 06:59
Flóð
Árdegis: 03:44 • Síðdegis: 16:05
Fjara
Árdegis: 10:04 • Síðdegis: 22:22
Ennfremur má gera ráð fyrir að kettir hafi gegnt mikilvægu hlutverki við músaveiðar í híbýlum fólks og því hafi hinir norrænu landnámsmenn flutt ketti með sér til Íslands. Það má því segja með fullri vissu að kettir hafi deilt kjörum með íslensku þjóðinni allt frá landnámi eða í rúmlega 10. aldir.
Að lokum má geta þess að Dr. Stefán Aðalsteinsson og bandarískur samstarfsmaður hans Bennett Blumenberg að nafni, gerðu athyglisverða rannsókn á uppruna katta í norðausturhluta Bandaríkjanna og birtist niðurstaðan í þýska vísindatímaritinu Zeitschrift für Tierzüchtung und Züchtungsbiologie fyrir mörgum árum.
Þar var meðal annars sýnt fram á að sama kattarstofn er að finna í Boston í Bandaríkjunum og í sveitum á Íslandi. Svæðið þar sem Boston stendur nú kemur mjög vel heim við lýsingar í sögu Leifs heppna á Vínlandi og því er hugsanlegt að þessi „íslenski“ kattastofn í Ameríku séu leifar af landnámi Leifs heppna.
Mynd: Kattholt
