Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!
Til þess að lifa af veturinn þurfa tré að gera ráðstafanir til að forðast skemmdir, einkum þær sem gætu orðið þegar vatn frýs. Vatn er undirstaða í lífi trjáa sem og allra annarra lífvera. Vatn er notað til að flytja næringarefni úr jarðvegi upp í tréð. Afurðir ljóstillífunar eru fluttar í vatnslausn um tréð. Öll starfsemi í frumum trésins fer fram í vatnslausn og þar með er allur vöxtur háður vatni. Þegar vatn frýs eykst rúmmál þess auk þess sem ískristallar geta verið eins og nálar í laginu. Hvort tveggja getur valdið því að viðaræðar, sáldæðar og aðrar frumur trésins springi. Verði skemmdirnar of miklar getur tréð drepist.
Tré í vetrardvala.
Þegar dagar taka að styttast að hausti bregðast tré við með ákveðnum undirbúningi. Þau hætta að vaxa og mynda brum sem bíður með áframhaldandi vöxt þar til vorar. Einnig hætta þau að sjúga vatn upp úr jarðveginum. Þau mynda síðan mikið magn af sykrum og prótínum sem gera frumuvökvann að einskonar frostlegi sem ekki breytist í ís þótt frost verði mjög mikið. Sígræn tré verja bæði sprota og nálar á þennan hátt en sumargræn tré losa sig við laufblöðin og þurfa því bara að verja sprotana. Þegar tré eru komin í þetta ástand að enginn vöxtur, enginn vatnsflutningur og nánast engin önnur starfsemi á sér stað í frumum þeirra er sagt að þau sé í vetrardvala.
Skoðið einnig önnur svör sama höfundar við spurningunum:
Þröstur Eysteinsson. „Hvað þýðir það að tré séu í vetrardvala?“ Vísindavefurinn, 11. mars 2005, sótt 5. desember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=4831.
Þröstur Eysteinsson. (2005, 11. mars). Hvað þýðir það að tré séu í vetrardvala? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=4831
Þröstur Eysteinsson. „Hvað þýðir það að tré séu í vetrardvala?“ Vísindavefurinn. 11. mar. 2005. Vefsíða. 5. des. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=4831>.