Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:15 • sest 21:38 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 01:18 • Sest 04:30 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:36 • Síðdegis: 19:53 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:39 • Síðdegis: 13:42 í Reykjavík
Visit the English version
Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun

Flokkun:

Hugvísindi Málvísindi: íslensk

Hvaðan kemur orðið í "trássi" við eitthvað?

Guðrún Kvaran

Í heild hljóðaði spurningin svona:
Hvaðan kemur orðið í "trássi" við eitthvað og er einhver skyldleiki milli þessa orðs og enska orðsins TRESpassing?

Orðið tráss ‘þrái, þrjóska’, sem dæmi eru um í málinu allt frá 16. öld, er að öllum líkindum tökuorð úr gamalli dönsku trotz, tratz, en í nútímadönsku er orðið trods. Danska orðið er fengið að láni frá miðháþýsku trutz, tratz sem í nútímaþýsku er Trotz ‘þrjóska, þverleiki’. Í eldri íslensku var til atviksorðið og forsetningin tráss í merkingunni ‘þrátt fyrir’. Hún er einnig fengin úr dönsku trods sem aftur tók að láni frá þýsku trotz.

Engin tengsl eru sjáanleg við enska orðið trespassing. Það er myndað af sögninni trespass, sem fengið var að láni frá fornfrönsku trespas ‘för yfir e-ð, leið; lögbrot’ sem í nútímafrönsku er trépasser og notað í merkingunni ‘deyja’.

Höfundur

Guðrún Kvaran

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

3.8.2006

Spyrjandi

Fjóla Guðmundsdóttir

Efnisorð

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Hvaðan kemur orðið í "trássi" við eitthvað?“ Vísindavefurinn, 3. ágúst 2006. Sótt 26. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=6104.

Guðrún Kvaran. (2006, 3. ágúst). Hvaðan kemur orðið í "trássi" við eitthvað? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=6104

Guðrún Kvaran. „Hvaðan kemur orðið í "trássi" við eitthvað?“ Vísindavefurinn. 3. ágú. 2006. Vefsíða. 26. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=6104>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvaðan kemur orðið í "trássi" við eitthvað?
Í heild hljóðaði spurningin svona:

Hvaðan kemur orðið í "trássi" við eitthvað og er einhver skyldleiki milli þessa orðs og enska orðsins TRESpassing?

Orðið tráss ‘þrái, þrjóska’, sem dæmi eru um í málinu allt frá 16. öld, er að öllum líkindum tökuorð úr gamalli dönsku trotz, tratz, en í nútímadönsku er orðið trods. Danska orðið er fengið að láni frá miðháþýsku trutz, tratz sem í nútímaþýsku er Trotz ‘þrjóska, þverleiki’. Í eldri íslensku var til atviksorðið og forsetningin tráss í merkingunni ‘þrátt fyrir’. Hún er einnig fengin úr dönsku trods sem aftur tók að láni frá þýsku trotz.

Engin tengsl eru sjáanleg við enska orðið trespassing. Það er myndað af sögninni trespass, sem fengið var að láni frá fornfrönsku trespas ‘för yfir e-ð, leið; lögbrot’ sem í nútímafrönsku er trépasser og notað í merkingunni ‘deyja’....