Sólin Sólin Rís 05:40 • sest 21:16 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 15:13 • Sest 05:59 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 03:57 • Síðdegis: 16:31 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 10:23 • Síðdegis: 22:34 í Reykjavík

Er hægt að heyra hárið og neglurnar vaxa?

Heiða María Sigurðardóttir

Höfundur getur sér þess til að spurningin eigi rætur að rekja til þekkts barnalags:

Ég heyri svo vel, ég heyri grasið gróa.

Ég heyri svo vel, ég heyri snjóinn snjóa.

Ég heyri svo vel, ég heyri orminn mjóa,

heyri hárið vaxa, heyri neglurnar lengjast,

heyri hjartað slá.

En þá er spurningin, er þetta hægt í alvörunni?

Hljóðáreiti verður til þegar hreyfingar eða titringur veldur breytingum á þrýstingi í andrúmslofti, vatni eða öðru efni sem umlykur hlutinn (Goldstein, 2002). Það eru þessar þrýstingsbreytingar sem eyrað nemur og heilinn túlkar sem hljóð.

Forsendur þess að maður geti heyrt í hári og neglum vaxa er því að vöxturinn hafi áhrif á þrýsting, að þessar þrýstingsbreytingar berist eyranu og að skynfærin séu nógu næm til að nema þær. Ekkert af þessu er tiltölulega líklegt.

Hár og neglur vaxa á afskaplega löngum tíma þannig að hæpið er að vöxturinn valdi titringi í andrúmsloftinu svo nokkru nemi. Skynkerfi okkar er heldur ekki vel til þess fallið að greina hægfara breytingar á áreiti. Þetta kemur yfirleitt ekki að sök þar sem að jafnaði er mikilvægast að geta brugðist strax við snöggum breytingum í umhverfinu.

Svarið er því: Nei, það er hvorki hægt að heyra hár né neglur vaxa þar sem hvort tveggja veldur bæði litlum og hægfara breytingum á umhverfi. Skynkerfi mannsins er ekki til þess fallið að greina slíkar breytingar.

Heimildir og mynd

  • Goldstein, E. B. (2002). Sensation and perception. Pacific Grove, CA: Wadsworth.
  • Sönglög. Leikskólinn Flúðir.
  • Myndin er fengin af síðunni Hair, oh my!. Flickr.com. Höfundur myndar er Jen Chan. Myndin er birt undir Creative Commons leyfi.

Höfundur

Heiða María Sigurðardóttir

prófessor við Sálfræðideild

Útgáfudagur

5.10.2006

Spyrjandi

Anna Steinarsdóttir, f. 1995
Helga Guðmundsdóttir, f. 1995

Tilvísun

Heiða María Sigurðardóttir. „Er hægt að heyra hárið og neglurnar vaxa?“ Vísindavefurinn, 5. október 2006. Sótt 19. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=6252.

Heiða María Sigurðardóttir. (2006, 5. október). Er hægt að heyra hárið og neglurnar vaxa? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=6252

Heiða María Sigurðardóttir. „Er hægt að heyra hárið og neglurnar vaxa?“ Vísindavefurinn. 5. okt. 2006. Vefsíða. 19. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=6252>.

Chicago | APA | MLA

Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Er hægt að heyra hárið og neglurnar vaxa?
Höfundur getur sér þess til að spurningin eigi rætur að rekja til þekkts barnalags:

Ég heyri svo vel, ég heyri grasið gróa.

Ég heyri svo vel, ég heyri snjóinn snjóa.

Ég heyri svo vel, ég heyri orminn mjóa,

heyri hárið vaxa, heyri neglurnar lengjast,

heyri hjartað slá.

En þá er spurningin, er þetta hægt í alvörunni?

Hljóðáreiti verður til þegar hreyfingar eða titringur veldur breytingum á þrýstingi í andrúmslofti, vatni eða öðru efni sem umlykur hlutinn (Goldstein, 2002). Það eru þessar þrýstingsbreytingar sem eyrað nemur og heilinn túlkar sem hljóð.

Forsendur þess að maður geti heyrt í hári og neglum vaxa er því að vöxturinn hafi áhrif á þrýsting, að þessar þrýstingsbreytingar berist eyranu og að skynfærin séu nógu næm til að nema þær. Ekkert af þessu er tiltölulega líklegt.

Hár og neglur vaxa á afskaplega löngum tíma þannig að hæpið er að vöxturinn valdi titringi í andrúmsloftinu svo nokkru nemi. Skynkerfi okkar er heldur ekki vel til þess fallið að greina hægfara breytingar á áreiti. Þetta kemur yfirleitt ekki að sök þar sem að jafnaði er mikilvægast að geta brugðist strax við snöggum breytingum í umhverfinu.

Svarið er því: Nei, það er hvorki hægt að heyra hár né neglur vaxa þar sem hvort tveggja veldur bæði litlum og hægfara breytingum á umhverfi. Skynkerfi mannsins er ekki til þess fallið að greina slíkar breytingar.

Heimildir og mynd

  • Goldstein, E. B. (2002). Sensation and perception. Pacific Grove, CA: Wadsworth.
  • Sönglög. Leikskólinn Flúðir.
  • Myndin er fengin af síðunni Hair, oh my!. Flickr.com. Höfundur myndar er Jen Chan. Myndin er birt undir Creative Commons leyfi.
...