Sólin Sólin Rís 11:04 • sest 15:36 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 14:26 • Sest 25:18 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 11:34 • Síðdegis: 24:14 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 05:07 • Síðdegis: 18:03 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 11:04 • sest 15:36 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 14:26 • Sest 25:18 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 11:34 • Síðdegis: 24:14 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 05:07 • Síðdegis: 18:03 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Hvers vegna er ekki bara eitt tungumál í heiminum?

Guðrún Kvaran

Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun
Hér er einnig svarað spurningu Örnu Bjargar Ágústsdóttur: Af hverju tala menn ekki sama tungumál?

Ekkert er vitað með vissu um uppruna tungumála. Menn geta sér þess til að mannapar hafi notað einhver hljóð til tjáskipta en eiginlegt tungumál hafi ekki tekið að mótast fyrr en mun seinna eða fyrir um 100.000 árum þegar forfeður nútímamannsins komu fram á sjónarsviðið. Flestir málfræðingar gera ráð fyrir því að fyrstu orð hafi verið einhvers konar hljóðlíkingar af sama tagi og við í dag segjum plomp þegar eitthvað dettur í vatn eða uss þegar sussað er á einhvern. Í þýsku heitir gaukurinn Kuckuck og uglan Uhu eftir þeim hljóðum sem þau gefa frá sér og eru þessi orð dæmigerðar hljóðlíkingar. Sama er að segja um sögnina að dingla sem varð til hérlendis í nýrri merkingu þegar bjöllur í húsum gáfu frá sér hljóðið ding-dong í stað ring-ring áður.

Margt bendir til að forfeður nútímamannsins hafi lifað í einangruðum flokkum og er því líklegt að mismunandi hljóðtákn og síðar orð hafi tekið að mótast innan flokkanna. Þegar mennirnir náðu smám saman hærra vitsmunastigi urðu málkerfi þjóðflokkanna flóknari og málfræðilegar reglur mynduðust, en ekki endilega hinar sömu innan fjarlægra hópa. Þannig urðu á löngum tíma til mismunandi uppbyggðar málaættir og innan þeirra fjölmörg tungumál sem þróuðust ýmist óháð hvert öðru eða fyrir áhrif hvert frá öðru.

Sjá svar sama höfundar við spurningunni: Hvaða tungumál er talið það flóknasta í heimi og hvað eru tungumálin mörg?

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

13.7.2000

Spyrjandi

Arnar Þórðarson, f. 1986

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Hvers vegna er ekki bara eitt tungumál í heiminum?“ Vísindavefurinn, 13. júlí 2000, sótt 8. desember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=643.

Guðrún Kvaran. (2000, 13. júlí). Hvers vegna er ekki bara eitt tungumál í heiminum? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=643

Guðrún Kvaran. „Hvers vegna er ekki bara eitt tungumál í heiminum?“ Vísindavefurinn. 13. júl. 2000. Vefsíða. 8. des. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=643>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

=

Hvers vegna er ekki bara eitt tungumál í heiminum?

Hér er einnig svarað spurningu Örnu Bjargar Ágústsdóttur: Af hverju tala menn ekki sama tungumál?

Ekkert er vitað með vissu um uppruna tungumála. Menn geta sér þess til að mannapar hafi notað einhver hljóð til tjáskipta en eiginlegt tungumál hafi ekki tekið að mótast fyrr en mun seinna eða fyrir um 100.000 árum þegar forfeður nútímamannsins komu fram á sjónarsviðið. Flestir málfræðingar gera ráð fyrir því að fyrstu orð hafi verið einhvers konar hljóðlíkingar af sama tagi og við í dag segjum plomp þegar eitthvað dettur í vatn eða uss þegar sussað er á einhvern. Í þýsku heitir gaukurinn Kuckuck og uglan Uhu eftir þeim hljóðum sem þau gefa frá sér og eru þessi orð dæmigerðar hljóðlíkingar. Sama er að segja um sögnina að dingla sem varð til hérlendis í nýrri merkingu þegar bjöllur í húsum gáfu frá sér hljóðið ding-dong í stað ring-ring áður.

Margt bendir til að forfeður nútímamannsins hafi lifað í einangruðum flokkum og er því líklegt að mismunandi hljóðtákn og síðar orð hafi tekið að mótast innan flokkanna. Þegar mennirnir náðu smám saman hærra vitsmunastigi urðu málkerfi þjóðflokkanna flóknari og málfræðilegar reglur mynduðust, en ekki endilega hinar sömu innan fjarlægra hópa. Þannig urðu á löngum tíma til mismunandi uppbyggðar málaættir og innan þeirra fjölmörg tungumál sem þróuðust ýmist óháð hvert öðru eða fyrir áhrif hvert frá öðru.

Sjá svar sama höfundar við spurningunni: Hvaða tungumál er talið það flóknasta í heimi og hvað eru tungumálin mörg?...