Orðasambandið að ryðja sér til rúms er notað í merkingunni 'dreifast, breiðast út, hljóta almenna viðurkenningu'. Það er þekkt þegar í fornu máli í eiginlegri merkingu. Í Flateyjarbók stendur til dæmis:
ek spurða þá, hvar ek skyldi sitja. Hann bað mik þar sitja sem ek gæta rutt mér til rúms ok kippt manni ór sæti.
Þarna er greinilegt að sá sem spurður var lagði til að spyrjandinn kæmi sér í sæti með handafli og ryddi öðrum burt.
Þeir sem ætla að setjast með þessum herramönnum þurfa að ryðja sér til rúms.
Merkingin 'dreifast, breiðast út, hljóta almenna viðurkenningu' virðist ekki notuð fyrr en á 19. öld, samkvæmt dæmum í ritmálssafniOrðabókar Háskólans, en er nú algeng í málinu.
Mynd:
Guðrún Kvaran. „Hver er merkingin í að 'ryðja sér til rúms'?“ Vísindavefurinn, 19. október 2007. Sótt 12. ágúst 2022. http://visindavefur.is/svar.php?id=6859.
Guðrún Kvaran. (2007, 19. október). Hver er merkingin í að 'ryðja sér til rúms'? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=6859
Guðrún Kvaran. „Hver er merkingin í að 'ryðja sér til rúms'?“ Vísindavefurinn. 19. okt. 2007. Vefsíða. 12. ágú. 2022. <http://visindavefur.is/svar.php?id=6859>.
Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!