Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 07:35 • sest 18:58 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 18:50 • Sest 11:08 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:20 • Síðdegis: 19:39 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:14 • Síðdegis: 13:32 í Reykjavík
Visit the English version

Flokkun:

Heilbrigðisvísindi Sálfræði

Hvað er tákn með tali?

Jóna G. Ingólfsdóttir

Tákn með tali er tjáskiptaaðferð sem notuð er til málörvunar og tjáskipta fyrir heyrandi fólk (aðallega börn) með málþroskaröskun.

Tákn með tali byggir á líkamstjáningu og notkun tákna sem eru bæði náttúruleg og tilbúin. Táknin eru ávallt notuð samhliða tali og líkjast sum þeirra táknum úr táknmáli heyrnarlausra. Tákn með tali byggir á eðlilegu talmáli þar sem aðeins lykilorð hverrar setningar eru táknuð og hrynjandi málsins er gerður skýrari með táknunum. Þegar tákn með tali eru notuð er stefnt að tali hjá barninu.

Það er margt sem mælir með táknum með tali.
  • Táknin eru einföld og myndræn og byggja á látbragði sem er öllum eiginlegt. Börn eiga auðveldara með að læra það sem þau sjá en það sem þau heyra. Með því að tákna lykilhugtök setningarinnar er börnunum gefin „vísbending“ um hvað verið er að tala um.

  • Táknanotkun dregur úr talhraða þeirra sem tala við börnin. Setningarnar verða styttri og hnitmiðaðri. Táknanotkun stuðlar því að skýrara tali.

  • Táknanotkun stuðlar einnig að því að barn og viðmælandi séu í augnsambandi. Gott augnsamband er mikilvægt til að barnið nemi málið, hvort sem það eru orð eða tákn.

  • Mörgum börnum veitist auðveldara að mynda tákn en að tala. Útfærsla talhljóða er flókið ferli. Auðveldara er fyrir marga með málþroskafrávik að hreyfa hendurnar á ákveðinn hátt en að segja skiljanleg orð.

  • Táknin gefa börnunum möguleika til tjáskipta, oft löngu áður en þau læra að tala. Að ná valdi yfir hreyfingum sínum og samhæfingu þeirra er undanfari þess að ná valdi yfir talfærunum.

  • Talið tekur oftast við af táknunum smám saman. Eftir því sem talgetan eykst minnkar þörfin fyrir táknin. Það er alltaf eðlilegra að tjá sig með tali, ef maður skilst, en að tala með táknum.

Höfundur

Jóna G. Ingólfsdóttir

þroskaþjálfi og sérkennari

Útgáfudagur

19.9.2002

Spyrjandi

Guðmundur Ísak Markússon, f. 1995

Efnisorð

Tilvísun

Jóna G. Ingólfsdóttir. „Hvað er tákn með tali?“ Vísindavefurinn, 19. september 2002. Sótt 1. október 2023. http://visindavefur.is/svar.php?id=2721.

Jóna G. Ingólfsdóttir. (2002, 19. september). Hvað er tákn með tali? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=2721

Jóna G. Ingólfsdóttir. „Hvað er tákn með tali?“ Vísindavefurinn. 19. sep. 2002. Vefsíða. 1. okt. 2023. <http://visindavefur.is/svar.php?id=2721>.

Chicago | APA | MLA

Tengd svör

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvað er tákn með tali?
Tákn með tali er tjáskiptaaðferð sem notuð er til málörvunar og tjáskipta fyrir heyrandi fólk (aðallega börn) með málþroskaröskun.

Tákn með tali byggir á líkamstjáningu og notkun tákna sem eru bæði náttúruleg og tilbúin. Táknin eru ávallt notuð samhliða tali og líkjast sum þeirra táknum úr táknmáli heyrnarlausra. Tákn með tali byggir á eðlilegu talmáli þar sem aðeins lykilorð hverrar setningar eru táknuð og hrynjandi málsins er gerður skýrari með táknunum. Þegar tákn með tali eru notuð er stefnt að tali hjá barninu.

Það er margt sem mælir með táknum með tali.
  • Táknin eru einföld og myndræn og byggja á látbragði sem er öllum eiginlegt. Börn eiga auðveldara með að læra það sem þau sjá en það sem þau heyra. Með því að tákna lykilhugtök setningarinnar er börnunum gefin „vísbending“ um hvað verið er að tala um.

  • Táknanotkun dregur úr talhraða þeirra sem tala við börnin. Setningarnar verða styttri og hnitmiðaðri. Táknanotkun stuðlar því að skýrara tali.

  • Táknanotkun stuðlar einnig að því að barn og viðmælandi séu í augnsambandi. Gott augnsamband er mikilvægt til að barnið nemi málið, hvort sem það eru orð eða tákn.

  • Mörgum börnum veitist auðveldara að mynda tákn en að tala. Útfærsla talhljóða er flókið ferli. Auðveldara er fyrir marga með málþroskafrávik að hreyfa hendurnar á ákveðinn hátt en að segja skiljanleg orð.

  • Táknin gefa börnunum möguleika til tjáskipta, oft löngu áður en þau læra að tala. Að ná valdi yfir hreyfingum sínum og samhæfingu þeirra er undanfari þess að ná valdi yfir talfærunum.

  • Talið tekur oftast við af táknunum smám saman. Eftir því sem talgetan eykst minnkar þörfin fyrir táknin. Það er alltaf eðlilegra að tjá sig með tali, ef maður skilst, en að tala með táknum....