Af hverju er svona erfitt að lesa minnisbækur Leonardó da Vinci?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Af hverju er svona erfitt að lesa minnisbækur Leonardó da Vinci?
Minnisbækur ítalska lista- og vísindamannsins Leonardó da Vinci (1452-1519) eru illlæsilegar fyrir margra hluta sakir. Þar ber fyrst að nefna að listamaðurinn notaði spegilskrift og byrjaði hverja línu hægra megin á blaðinu og skrifaði til vinstri. Þeir sem eru vanir að lesa óspeglaða skrift frá vinstri til hægri þurfa þess vegna að venjast öðrum leshætti. Leonardó skrifaði minnisbækurnar með vinstri hendi og það er sennilegra þægilegra fyrir örvhenta að skrifa frá hægri til vinstri líkt og rétthentum finnst auðveldara að skrifa frá vinstri til hægri.

Torræðni skriftar Leonardó hefur lengi verið alkunn. Ítalski listamaðurinn Giorgio Vasari (1511-1574) sem skrifaði ævisögur listamanna hafði þessa skýringu á henni:

hann skrifaði með vinstri hendi afturábak og vandaði skriftina lítið, svo að ókunnugir ættu erfitt með að lesa skriftina.

Fleira veldur þó vandkvæðum við lestur minnisbókanna. Í þeim er engin greinamerkjasetning og þar af leiðandi er erfitt að átta sig í fljótheitum á upphafi og enda setninga. Leonardó átti það einnig til að skrifa mörg stutt orð sem eitt langt og löngum orðum skipti hann stundum í tvennt.

Þess ber einnig að geta að á minnisblöðum hans er efnið stundum býsna ósamstætt. Síða getur hafist á nákvæmri könnun á samsetningu þarmanna og síðan lokið á heimspekilegum vangaveltum um tengsl skáldskapar og myndlistar.

Úr svonefndu Arundel-handriti sem varðveitt er í British Library.

Í dag eru minnisbækur Leonardó varðveittar sem tíu handrit víða um heim, eitt af þeim er í einkaeign, en það er svonefnt Codex Leicester sem Bill Gates á. Ástæðan fyrir þessu er sú að fljótlega eftir lát listamannsins fóru menn að skipta minnisbókunum upp á ýmsa vegu, endurraða þeim og selja einstaka blöð. Handritin voru mikils metin á 16. og 17. öld, þá seldust brot úr þeim fyrir hátt verð og þau skiptu oft um eigendur.

Alls hafa varðveist rúmlega 5.000 blöð úr minnisbókum Leonardó og eru bækurnar stærsta safn sinnar tegundar frá tímum endurreisnarinnar.

Þeir sem vilja lesa enska þýðingu á minnisbókunum geta nálgast hana á Project Gutenberg.

Heimildir

• National Museum of Science and Technology
• J. R. Hale (ritstj.), The Thames and Hudson Dictionary of the Italian Renaissance, Thames and Hudson, London, 1981.

---

Mynd af Leonardó da Vinci: Probert Encyclopaedia...