Hvort er réttara að segja tíuleytið í tveimur eða einu orði?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvort er réttara að segja tíuleytið í tveimur eða einu orði?

Til að takast á við þessa spurningu má spyrja hvort orðin „tíu“ og „leytið“ hefðu skýrt setningafræðilegt hlutverk sem tvö aðskilin orð.

Dæmið kann að skýrast sé „tvö“ sett í stað „tíu“ svo út fengist setning á borð við „Jón horfði frá tvö leytinu.“ „Leytinu“ tekur hér þágufall eintölu en „tvö“ er töluorð sem tekur fleirtölu og stendur hér annaðhvort í nefnifalli eða þolfalli. Tæplega fæst séð að orðin falli vel inn í setninguna á þennan hátt.

Raunin er að hér er um að ræða svokallaða stofnsamsetningu, sem samkvæmt íslenskum stafsetningarreglum skal hafa í einu orði. Þar beygist fyrri liðurinn að jafnaði ekki. Því er rétt að skrifa „tvöleytið“ eða „tíuleytið“ sem óslitna heild.

Reglur um samsetningu orða eru nokkuð ólíkar í íslensku annars vegar og ensku hins vegar og ætla má að það valdi ruglingi. Meira má lesa um efnið í svari Guðrúnar Kvaran við spurningunni Hvers vegna verður það æ algengara að samsett orð séu slitin í sundur? Til dæmis 'menntamála ráðuneyti' og 'unglinga drykkja'.

Heimild:

• Auglýsing um íslenska stafsetningu. (Skoðað 1.8.2012).

Mynd:

• Luther Smith clock made in Keene NH - Keene Public Library (Flickr.com). (Sótt 2.7.2012).

...