Það kann mörgum að þykja skrýtið að gefa út skuldabréf í einni mynt til þess eins að breyta því í lán í annarri mynt en það getur verið hagkvæmt. Skýringuna má þá í grundvallaratriðum rekja til þess að útgefendum skuldabréfa bjóðast misgóð lánskjör eftir myntum og löndum. Þannig gæti útgefandi jöklabréfs verið talinn það góður lántakandi að hann gæti selt slík bréf með lægri vöxtum en íslenskur banki, jafnvel með lægri vöxtum en íslenska ríkið þarf að bjóða á skuldabréfum í krónum. Það er því eitthvert svigrúm fyrir erlenda útgefanda jöklabréfs til að taka lán í krónum og lána féð aftur með aðeins hærri vöxtum til íslensks banka. Íslenski bankinn getur síðan ávaxtað krónurnar með ýmsum hætti, til dæmis keypt íslensk ríkisskuldabréf eða lánað til innlendra aðila. Erlendur aðili sem kaupir jöklabréf nýtur þess að fá greidda háa vexti, vegna þess hve hátt vaxtastig er á Íslandi. Á móti ber hann hins vegar gengisáhættu. Falli krónan þá tapar hann en styrkist krónan þá hagnast hann. Það sama ætti við ef hann keypti skuldabréf í krónum sem gefið væri út af íslenskum aðila. Þegar aðili tekur lán í mynt með lágum vöxtum, til dæmis japönskum jenum, og kaupir skuldabréf í mynt með háum vöxtum, til dæmis íslenskum krónum, og veðjar þannig á vaxtamun er það kallað á ensku 'carry-trade'. Það hefur verið þýtt á íslensku sem vaxtamunarviðskipti, sem gjarnan mætti finna liprara orð yfir! Jöklabréfaútgáfan hefur sem fyrr segir verið mjög lífleg undanfarin misseri. Hliðstæða hennar er til í ýmsum öðrum löndum. Til dæmis eru svokölluð kívíbréf vel þekkt en það eru skuldabréf sem gefin eru út í mynt Nýja-Sjálands af erlendum aðilum, kengúrubréf eru gefin út í áströlskum dölum og svo framvegis.
Hægt er að smella á efnisorðin sem fylgja svarinu til að fræðast meira um hliðstæð efni. Mynd:
- Earth as Art. Sótt 25.5.2007.