Hár okkar og neglur eru gerðar úr svokölluðu hyrni eða keratíni sem er prótín. Hár og neglur eru því ekki úr lifandi frumum nema alveg við rótina. Þar af leiðandi eru hvorki æðar né taugar í nöglum eða hári. Neglur vaxa um það bil 0,1 mm á dag sem þýðir að á þremur til sex mánuðum verður til heil ný nögl. Hár okkar vex að meðaltali 0,44 mm á dag en við missum um 100 hár á hverjum sólarhring.

Sú trú að hár og neglur vaxi áfram eftir dauðann er lífseig en ekki rétt. Það sem gerist er að eftir dauðann þornar líkaminn og skreppur saman. Við það færist húðin og aðrir vefir frá nöglum og hári. Neglur virðast þannig hafa lengst og hárið síkkað. En þetta er eingöngu sjónhverfing en ekki raunverulegur vöxtur enda þarfnast öll líkamsstarfsemi, þar með talinn vöxtur nagla og hárs, orku og súrefnis sem ekki er til staðar eftir að við deyjum.

Andstætt því sem margir halda vaxa neglur ekki eftir dauðann.

Ekki er vitað með vissu hvert þessi sögn um hár- og naglavöxt eftir dauðann á rætur sínar að rekja en líklega hafa menn veitt þessari sjónhverfingu athygli í aldir eða árþúsundir. Það hefur þó sjálfsagt ýtt undir og gert söguna lífseigari að hún hefur ratað bæði í bækur og kvikmyndir. Til dæmis minnist Paul Bäumer, sögumaðurinn í bók Erich Maria Remarque Tíðindalaust á Vesturvígstöðvunum (Im Westen nichts Neues, 1929) á það hvernig neglur vinar hans hafa haldið áfram að vaxa eftir dauðann.

Frekari fróðleikur á Vísindavefnum:

• Hvað eru neglur? eftir Þuríði Þorbjarnardóttur.
• Af hverju vex hárið? eftir EMB.
• Hvað gerist við rotnun mannslíkamans? eftir Gunnlaug Geirsson.

Heimildir og mynd:

• Hergel, Lise-Lotte. 2007. Gyldendals store lægebok. Gyldendal.
• eMedicine: Hair Anatomy.
• New Scientist: Life aftur death.
• Wikipedia: All Quiet on the Western Front.
• Mynd: Kill Nail Fungus