Af hverju hafa silfur og gull efnatáknin Ag og Au?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Af hverju hafa silfur og gull efnatáknin Ag og Au?
Efnatákn frumefnanna silfurs og gulls má rekja til latneskra heita þeirra. Silfur (e. silver) heitir „argentum“ á latínu og efnatáknið Ag er því samsett úr fyrsta og þriðja stafnum í orðinu. Silfur er hvítur málmur með mikinn gljáa ef hann er vel fægður. Latneskt heiti silfurs er einmitt dregið af útlitseiginleikum þess en nafnið þýðir hvítur og/eða gljáandi. Þetta útlit silfurs er svo einkennandi að það er oft notað til að lýsa hvítgljáandi málmhlutum sem eru sagðir silfurlitir jafnvel þó þeir séu ekki samsettir úr silfri.

Þess má einnig geta að nafn landsins Argentína er einnig dregið af latneska orðinu argentum, enda var landið allt frá tíma landafundanna þekkt fyrir miklar silfurnámur. Enska orðið silfur á rætur að rekja til frumgermönsku en ekki er vitað hvað það þýðir.

Gull (e. gold) ber heitið „aurum“ á latínu og efnatáknið Au er myndað eftir fyrstu tveimur stöfunum í orðinu. Aurum er dregið af heiti Áróru (e. og lat. Aurora) sem var rómversk morgungyðja, enda glampar á málminn og hann líkist morgunroða. Enska orðið gull kemur úr frumgermönsku og frumindóevrópsku og þýðir gulur og/eða gljáandi með vísan í lit þess og gljáandi eiginleika.

Þegar fyrstu frumefnunum voru gefin nöfn var algengt að nöfnin kæmu úr latínu eða grísku og hefðu einhverja merkingu. Í seinni tíð draga mörg frumefni nöfn sín af stöðum þar sem efnin voru búin til eða nöfnum fólks sem kom að uppgötvun þeirra, einnig hefur mörgum frumefnum verið gefin nöfn þekktra vísindamann þeim til heiðurs.

Heimildir:

• Holden, N. E. (Mars, 2004). National Nuclear Data Center. History of the Origin of the Chemical Elements and Their Discoverers. (Sótt 20.7.2019).
• Wikipedia. List of chemical elements. (Sótt 20.7.2019).
• Wikipedia. Timeline of chemical element discoveries. (Sótt 20.7.2019).
• Reference. Why is Gold Called Au?. (Sótt 20.7.2019).
• Barney, S. A., Lewis, W. J., Beach, J. A. og Berghof, O. (2006). The etymologies of Isidore of Seville. Cambridge University Press.

Mynd:

• Phillip CFD. What you need to know about Gold & Silver trading. (Sótt 24.7.2019).

Upphaflega hljóðaði spurningin svona:

Af hverju er formúla silfurs Ag og gulls Au?

...