Sólin Sólin Rís 05:19 • sest 21:35 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 25:18 • Sest 04:56 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:07 • Síðdegis: 19:24 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:08 • Síðdegis: 13:14 í Reykjavík

Hvernig er best að haga fjármagnsskipan fyrirtækja almennt?

Gylfi Magnússon

Með fjármagnsskipan fyrirtækis er yfirleitt átt við það hvernig fjár er aflað til að standa undir rekstri og fjárfestingum þess. Sérstaklega er horft á það hve mikið af fénu er lánsfé og hve mikið er framlag eigenda en einnig er áhugavert að skoða til dæmis hvort lán eru tekin til langs eða skamms tíma. Þá eru til ýmsir flokkar af eigin fé sem hafa mismunandi eiginleika, gera til dæmis mismunandi kröfur til eigenda um viðhorf til áhættu og þolinmæði.

Þegar horft er til langs tíma þarf einnig að taka ákvarðanir um það hvort hagnaði af fyrirtæki er veitt aftur til eigenda í formi arðs eða endurkaupa á hlutabréfum og þá í hve ríkum mæli. Það sem eftir stendur af hagnaði er hægt að nota til að standa undir vexti fyrirtækisins. Ef eigið fé er of lítið þá er hætt við að lánveitendur muni annaðhvort krefjast hárra vaxta eða neita að lána.

Oft er sagt að hagkvæmasta fjármagnsskipan fyrirtækis sé sú sem hámarkar markaðsvirði hlutafjár þess. Það er nokkur einföldun en oft vel nothæft viðmið.

Hins vegar er ógjörningur að lýsa því í stuttu máli - og raunar sennilega líka í löngu máli - hvernig hagkvæmasta fjármagnsskipanin er. Sum fyrirtæki er eðlilegast að reka með miklu lánsfé og litlu eigin fé, um önnur gildir hið gagnstæða. Sem dæmi má nefna að fyrirtæki sem eru í mjög áhættusömum rekstri, til dæmis líftæknifyrirtæki þar sem ekki er einu sinni ljóst að þau muni nokkru sinni hafa tekjur, er vart hægt að fjármagna með öðru en eigin fé.

Fyrirtæki sem búa við stöðugt umhverfi og nokkuð jafnan hagnað frá ári til árs er hins vegar eðlilegt að fjármagna að stórum hluta með lánsfé. Sem dæmi má nefna ýmiss konar veitufyrirtæki, til dæmis rafveitur.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

Höfundur

Gylfi Magnússon

prófessor í hagfræði við HÍ

Útgáfudagur

17.3.2000

Spyrjandi

Eggert Herbertsson

Tilvísun

Gylfi Magnússon. „Hvernig er best að haga fjármagnsskipan fyrirtækja almennt?“ Vísindavefurinn, 17. mars 2000. Sótt 25. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=249.

Gylfi Magnússon. (2000, 17. mars). Hvernig er best að haga fjármagnsskipan fyrirtækja almennt? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=249

Gylfi Magnússon. „Hvernig er best að haga fjármagnsskipan fyrirtækja almennt?“ Vísindavefurinn. 17. mar. 2000. Vefsíða. 25. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=249>.

Chicago | APA | MLA

Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvernig er best að haga fjármagnsskipan fyrirtækja almennt?
Með fjármagnsskipan fyrirtækis er yfirleitt átt við það hvernig fjár er aflað til að standa undir rekstri og fjárfestingum þess. Sérstaklega er horft á það hve mikið af fénu er lánsfé og hve mikið er framlag eigenda en einnig er áhugavert að skoða til dæmis hvort lán eru tekin til langs eða skamms tíma. Þá eru til ýmsir flokkar af eigin fé sem hafa mismunandi eiginleika, gera til dæmis mismunandi kröfur til eigenda um viðhorf til áhættu og þolinmæði.

Þegar horft er til langs tíma þarf einnig að taka ákvarðanir um það hvort hagnaði af fyrirtæki er veitt aftur til eigenda í formi arðs eða endurkaupa á hlutabréfum og þá í hve ríkum mæli. Það sem eftir stendur af hagnaði er hægt að nota til að standa undir vexti fyrirtækisins. Ef eigið fé er of lítið þá er hætt við að lánveitendur muni annaðhvort krefjast hárra vaxta eða neita að lána.

Oft er sagt að hagkvæmasta fjármagnsskipan fyrirtækis sé sú sem hámarkar markaðsvirði hlutafjár þess. Það er nokkur einföldun en oft vel nothæft viðmið.

Hins vegar er ógjörningur að lýsa því í stuttu máli - og raunar sennilega líka í löngu máli - hvernig hagkvæmasta fjármagnsskipanin er. Sum fyrirtæki er eðlilegast að reka með miklu lánsfé og litlu eigin fé, um önnur gildir hið gagnstæða. Sem dæmi má nefna að fyrirtæki sem eru í mjög áhættusömum rekstri, til dæmis líftæknifyrirtæki þar sem ekki er einu sinni ljóst að þau muni nokkru sinni hafa tekjur, er vart hægt að fjármagna með öðru en eigin fé.

Fyrirtæki sem búa við stöðugt umhverfi og nokkuð jafnan hagnað frá ári til árs er hins vegar eðlilegt að fjármagna að stórum hluta með lánsfé. Sem dæmi má nefna ýmiss konar veitufyrirtæki, til dæmis rafveitur.

Frekara lesefni á Vísindavefnum: