Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:36 • sest 21:19 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 16:44 • Sest 05:50 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 04:37 • Síðdegis: 17:05 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 10:57 • Síðdegis: 23:09 í Reykjavík
Visit the English version

Flokkun:

Náttúruvísindi og verkfræði Lífvísindi: dýrafræði

Hvar finnast letidýr?

Jón Már Halldórsson

Letidýr tilheyra tveimur ættum spendýra, Bradypodidae (þrítæða letidýr) og Megalonychidae (tvítæða letidýr). Þessi dýr finnast einungis í Suður- og Mið-Ameríku. Upphaflega voru öll letidýr sett í fyrrnefndu ættina en nú er greint á milli þeirra tveggja, út frá táafjölda og öðrum atriðum, til dæmis fjölda hálsliða.

Brúna letidýrið (Bradypus variegatus).

Tegundir innan ættarinnar Bradypodidae eru fjórar og má sjá dreifingu þriggja þeirra á mynd hér að neðan. Brúna letidýrið (Bradypus variegatus) er útbreiddast en það finnst í skógum Mið-Ameríku og á stærsta hluta Amazon-svæðisins. Ljósa letidýrið (Bradypus tridactylus) lifir á svæði í norðausturhluta Suður-Ameríku, og makkaletidýrið (Bradypus torquatus) lifir í skógum við Atlantshafsströnd Brasilíu. Fjórða tegundin er dvergletidýrið (Bradypus pygmaeus) sem einungis finnst á lítilli eyju úti fyrir Panama sem kallast Isla Escudo de Veraguas.

Útbreiðsla þrítæða letidýra (Bradypus spp.)

Tvær tegundir tvítæða letidýra (Megalonychidae) eru til. Önnur tegundin heitir á ýmsum tungumálum eftir hinum fræga sænska náttúrufræðingi Carolus Linnaeus (Carl von Linné), þar á meðal ensku, “Linnaeus’ two-toed sloth”. Linnaeus-letidýrið (Choloepus didactylus) lifir í norðanverðri Suður-Ameríku og nær útbreiðslan suður að Amazon-fljóti. Hin tegundin nefnist Hoffmans-letidýrið (Choloepus hoffmanni). Sú tegund teygir sig norðan frá Nikaragva, suður til Perú og vesturhluta Brasilíu.

Núlifandi letidýr eru smá vexti. Tvítæðu letidýrin eru stærri og geta fullorðin dýr orðið allt að 8 kg á þyngd, en meðal þrítæðu letidýranna er algeng þyngd um 4-5 kg. Mörg útdauð letidýr voru miklu stærri og nokkur voru sannkallaðir risar, eins og risaletidýrið (Megatherium americanum) sem var á stærð við fíl. Talið er að það hafi horfið af sjónarsviðinu þegar seinasta ísaldarskeiði lauk fyrir um tíu þúsund árum.

Myndir:

Höfundur

Jón Már Halldórsson

Jón Már Halldórsson

líffræðingur

Útgáfudagur

10.2.2003

Spyrjandi

Kolbeinn Stefánson, f. 1994

Efnisorð

Tilvísun

Jón Már Halldórsson. „Hvar finnast letidýr?“ Vísindavefurinn, 10. febrúar 2003. Sótt 20. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=3122.

Jón Már Halldórsson. (2003, 10. febrúar). Hvar finnast letidýr? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=3122

Jón Már Halldórsson. „Hvar finnast letidýr?“ Vísindavefurinn. 10. feb. 2003. Vefsíða. 20. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=3122>.

Chicago | APA | MLA

Tengd svör

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvar finnast letidýr?
Letidýr tilheyra tveimur ættum spendýra, Bradypodidae (þrítæða letidýr) og Megalonychidae (tvítæða letidýr). Þessi dýr finnast einungis í Suður- og Mið-Ameríku. Upphaflega voru öll letidýr sett í fyrrnefndu ættina en nú er greint á milli þeirra tveggja, út frá táafjölda og öðrum atriðum, til dæmis fjölda hálsliða.

Brúna letidýrið (Bradypus variegatus).

Tegundir innan ættarinnar Bradypodidae eru fjórar og má sjá dreifingu þriggja þeirra á mynd hér að neðan. Brúna letidýrið (Bradypus variegatus) er útbreiddast en það finnst í skógum Mið-Ameríku og á stærsta hluta Amazon-svæðisins. Ljósa letidýrið (Bradypus tridactylus) lifir á svæði í norðausturhluta Suður-Ameríku, og makkaletidýrið (Bradypus torquatus) lifir í skógum við Atlantshafsströnd Brasilíu. Fjórða tegundin er dvergletidýrið (Bradypus pygmaeus) sem einungis finnst á lítilli eyju úti fyrir Panama sem kallast Isla Escudo de Veraguas.

Útbreiðsla þrítæða letidýra (Bradypus spp.)

Tvær tegundir tvítæða letidýra (Megalonychidae) eru til. Önnur tegundin heitir á ýmsum tungumálum eftir hinum fræga sænska náttúrufræðingi Carolus Linnaeus (Carl von Linné), þar á meðal ensku, “Linnaeus’ two-toed sloth”. Linnaeus-letidýrið (Choloepus didactylus) lifir í norðanverðri Suður-Ameríku og nær útbreiðslan suður að Amazon-fljóti. Hin tegundin nefnist Hoffmans-letidýrið (Choloepus hoffmanni). Sú tegund teygir sig norðan frá Nikaragva, suður til Perú og vesturhluta Brasilíu.

Núlifandi letidýr eru smá vexti. Tvítæðu letidýrin eru stærri og geta fullorðin dýr orðið allt að 8 kg á þyngd, en meðal þrítæðu letidýranna er algeng þyngd um 4-5 kg. Mörg útdauð letidýr voru miklu stærri og nokkur voru sannkallaðir risar, eins og risaletidýrið (Megatherium americanum) sem var á stærð við fíl. Talið er að það hafi horfið af sjónarsviðinu þegar seinasta ísaldarskeiði lauk fyrir um tíu þúsund árum.

Myndir:...