Sólin Sólin Rís 08:52 • sest 17:30 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 00:00 • Sest 00:00 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 08:39 • Síðdegis: 20:57 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 02:23 • Síðdegis: 14:59 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 08:52 • sest 17:30 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 00:00 • Sest 00:00 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 08:39 • Síðdegis: 20:57 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 02:23 • Síðdegis: 14:59 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=
Forsíða Náttúruvísindi og verkfræði Veðurfræði Hvernig myndast hvirfilbyljir?

Flokkun:

17.3.2004
Náttúruvísindi og verkfræði Veðurfræði

Hvernig myndast hvirfilbyljir?

JGÞ

Hvirfilbyljir eru mjög hvassar en smáar hringiður í neðsta hluta gufuhvolfsins. Þeir myndast þar sem loft er mjög óstöðugt, þar sem hlýtt loft er undir köldu lofti, til dæmis í grennd við þrumuveður.

Á litlu svæði verður mikið uppstreymi og í stað loftsins sem streymir upp, leitar loft inn að miðju uppstreymisins og þá margfaldast snúningur þess.

Hvirfilbyljir nefnast einnig skýstrókar á íslensku en á ensku kallast þeir 'tornado'. Svonefndir fellibyljir (e. hurricane) eru mun meiri að umfangi en hvirfilbyljir og ná frá yfirborði jarðar upp að veðrahvörfum. Hvirfilbyljir myndast oft í fellibyljum.

Hvirfilbyljir geisa í nokkrar mínútur en einstaka sinnum lifa þeir í örfáar klukkustundir. Þeir eru oftast innan við hundrað metrar í þvermál.

Hægt er að lesa meira um hvirfilbylji í svörum Haraldar Ólafssonar við spurningunum:

Mynd: A few pretty pictures

Höfundur

Jón Gunnar Þorsteinsson

JGÞ

bókmenntafræðingur og ritstjóri Vísindavefsins

Útgáfudagur

17.3.2004

Spyrjandi

Anna Kristín Shumeeva, f. 1994

Efnisorð

Tilvísun

JGÞ. „Hvernig myndast hvirfilbyljir?“ Vísindavefurinn, 17. mars 2004, sótt 26. október 2025, https://visindavefur.is/svar.php?id=4068.

JGÞ. (2004, 17. mars). Hvernig myndast hvirfilbyljir? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=4068

JGÞ. „Hvernig myndast hvirfilbyljir?“ Vísindavefurinn. 17. mar. 2004. Vefsíða. 26. okt. 2025. <https://visindavefur.is/svar.php?id=4068>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki

Senda grein til vinar

=

Hvernig myndast hvirfilbyljir?
Hvirfilbyljir eru mjög hvassar en smáar hringiður í neðsta hluta gufuhvolfsins. Þeir myndast þar sem loft er mjög óstöðugt, þar sem hlýtt loft er undir köldu lofti, til dæmis í grennd við þrumuveður.

Á litlu svæði verður mikið uppstreymi og í stað loftsins sem streymir upp, leitar loft inn að miðju uppstreymisins og þá margfaldast snúningur þess.

Hvirfilbyljir nefnast einnig skýstrókar á íslensku en á ensku kallast þeir 'tornado'. Svonefndir fellibyljir (e. hurricane) eru mun meiri að umfangi en hvirfilbyljir og ná frá yfirborði jarðar upp að veðrahvörfum. Hvirfilbyljir myndast oft í fellibyljum.

Hvirfilbyljir geisa í nokkrar mínútur en einstaka sinnum lifa þeir í örfáar klukkustundir. Þeir eru oftast innan við hundrað metrar í þvermál.

Hægt er að lesa meira um hvirfilbylji í svörum Haraldar Ólafssonar við spurningunum:

Mynd: A few pretty pictures...