Kívíávextir, eða loðber, eru aldin klifurplantna af ættkvíslinni Actinidia; Wikipedia nefnir Actinidia deliciosa og Encyclopædia Britannica Actinidia chinensis. Hægt er að lesa meira um kívíávöxtinn í svarinu Úr hvaða tveimur ávöxtum er kívíávöxtur búinn til? eftir EMB. Einnig má benda á svar Jóns Más Halldórssonar um kívífuglinn, en ávöxturinn heitir einmitt eftir honum.
Kívíplöntur þrífast best í tempruðu loftslagi og þola því hvorki mikinn kulda né gífurlegan hita. Greinar kívíplöntunnar bera ekki ávexti fyrr en þær eru orðnar að minnsta kosti eins árs. Eftir það þarf reglulega að snyrta plöntuna til þar sem greinarnar bera sífellt færri ávexti eftir því sem árin líða. Mælt er með að fjarlægja allar greinar eldri en þriggja ára og leyfa nýjum að vaxa í staðinn.
Kívíplönturnar eru sérbýlisplöntur (dioecious), það er hver kívíplanta er annað hvort karlkyns eða kvenkyns, en aldrei hvort tveggja. Aðeins frjóvgaðar kvenplöntur geta borið ávöxt, og því er ein karlplanta sett á milli 3-8 kvenplantna til þess að frjóvga blóm þeirra.
Því miður gengur það oft erfiðlega þar sem býflugur laðast frekar að blómum annarra jurta. Stundum er því frjóunum safnað saman og þeim dreift yfir kvenblómin. Nú er algengasta aðferðin að setja stór býflugnabú nálægt plöntunum. Við þetta neyðast flugurnar nánast til að flytja frjókornin á milli kívíplantnanna vegna mikillar samkeppni um hvert blóm.
Heimildir og mynd
- Kiwi. Encyclopædia Britannica Online.
- Kiwifruit. Wikipedia, frjálsa alfræðiorðabókin.
- Mynd af niðurskornum kíví er af Fruit images.
- Mynd af blómi karlplöntu er af Kiwifruit. Wikipedia, frjálsa alfræðiorðabókin.
Þetta svar er eftir nemanda í Háskóla unga fólksins, námskeiðum á vegum HÍ fyrir 12-16 ára ungmenni í júnímánuði 2005.