Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:36 • sest 21:19 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 16:44 • Sest 05:50 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 04:37 • Síðdegis: 17:05 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 10:57 • Síðdegis: 23:09 í Reykjavík
Visit the English version

Flokkun:

Heilbrigðisvísindi Læknisfræði

Hvert er latneska heitið á bakteríunni sem olli plágu á Íslandi á 15 öld? Ég þarf að finna mynd af bakteríunni til að nota sem fyrirmynd að málverki.

JGÞ

Bakterían sem veldur svartadauða heitir Yersinia pestis. Hún nefndist áður Pasteurella pestis en fékk Yersinia-heitið árið 1967, eftir svissnesk-franska lækninum Alexandre Yersin (1863-1943) sem var einn þeirra sem uppgötvaði bakteríuna.

Yersinia pestis lifir góðu lífi í ýmsum spendýrategundum, meðal annars í villtum nagdýrum. Bakterían er mjög harðger og hefur mikla hæfni til að fjölga sér í vefjum hýsils og ferðast með vessakerfinu til eitla. Bakterían getur borist í menn með flóm nagdýra og valdið lungna- og kýlapest eða blóðeitrun. Lungnapestin getur auðveldlega borist manna á milli með úðasmiti við hósta.


Smásjármynd af blóðdropa úr manni með svartadauða. Nokkrar Yersenia pestis-bakteríur sjást á myndinni, þær eru litlar og staflaga, litaðar fjólubláar.

Svartidauði er sjúkdómur sem hefur þrisvar sinnum gengið í heimsfaröldrum. Fyrst geisaði svonefnd justiníönsk-pest á 6. öld í kringum Miðjarðarhafið, síðan var svartidauði eða plágan sem hófst á 14. öld í Evrópu og þriðji heimsfaraldurinn hófst síðan á seinni hluta 19. aldar í Kína.

Svartidauði kom tvisvar til Íslands á 15. öld, árin 1402 og 1495. Talið er að allt að helmingur þjóðarinnar hafi dáið úr veikinni.

Víða á Netinu er hægt að skoða smásjármyndir af bakteríunni Yersinia pestis. Á vefsetri CDC (Center for Disease Control and Prevention) er til að mynda að finna nokkrar myndir sem eru birtar án ákvæða höfundaréttar.

Mynd:

Höfundur

Jón Gunnar Þorsteinsson

JGÞ

Útgáfudagur

27.10.2011

Spyrjandi

Sara Riel

Efnisorð

Tilvísun

JGÞ. „Hvert er latneska heitið á bakteríunni sem olli plágu á Íslandi á 15 öld? Ég þarf að finna mynd af bakteríunni til að nota sem fyrirmynd að málverki..“ Vísindavefurinn, 27. október 2011. Sótt 20. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=61022.

JGÞ. (2011, 27. október). Hvert er latneska heitið á bakteríunni sem olli plágu á Íslandi á 15 öld? Ég þarf að finna mynd af bakteríunni til að nota sem fyrirmynd að málverki.. Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=61022

JGÞ. „Hvert er latneska heitið á bakteríunni sem olli plágu á Íslandi á 15 öld? Ég þarf að finna mynd af bakteríunni til að nota sem fyrirmynd að málverki..“ Vísindavefurinn. 27. okt. 2011. Vefsíða. 20. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=61022>.

Chicago | APA | MLA

Tengd svör

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvert er latneska heitið á bakteríunni sem olli plágu á Íslandi á 15 öld? Ég þarf að finna mynd af bakteríunni til að nota sem fyrirmynd að málverki.
Bakterían sem veldur svartadauða heitir Yersinia pestis. Hún nefndist áður Pasteurella pestis en fékk Yersinia-heitið árið 1967, eftir svissnesk-franska lækninum Alexandre Yersin (1863-1943) sem var einn þeirra sem uppgötvaði bakteríuna.

Yersinia pestis lifir góðu lífi í ýmsum spendýrategundum, meðal annars í villtum nagdýrum. Bakterían er mjög harðger og hefur mikla hæfni til að fjölga sér í vefjum hýsils og ferðast með vessakerfinu til eitla. Bakterían getur borist í menn með flóm nagdýra og valdið lungna- og kýlapest eða blóðeitrun. Lungnapestin getur auðveldlega borist manna á milli með úðasmiti við hósta.


Smásjármynd af blóðdropa úr manni með svartadauða. Nokkrar Yersenia pestis-bakteríur sjást á myndinni, þær eru litlar og staflaga, litaðar fjólubláar.

Svartidauði er sjúkdómur sem hefur þrisvar sinnum gengið í heimsfaröldrum. Fyrst geisaði svonefnd justiníönsk-pest á 6. öld í kringum Miðjarðarhafið, síðan var svartidauði eða plágan sem hófst á 14. öld í Evrópu og þriðji heimsfaraldurinn hófst síðan á seinni hluta 19. aldar í Kína.

Svartidauði kom tvisvar til Íslands á 15. öld, árin 1402 og 1495. Talið er að allt að helmingur þjóðarinnar hafi dáið úr veikinni.

Víða á Netinu er hægt að skoða smásjármyndir af bakteríunni Yersinia pestis. Á vefsetri CDC (Center for Disease Control and Prevention) er til að mynda að finna nokkrar myndir sem eru birtar án ákvæða höfundaréttar.

Mynd:...