Hvaðan kemur orðið rassía og hvernig tengist það íslamstrú?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvaðan kemur orðið rassía og hvernig tengist það íslamstrú?
Uppurunalega spurningin hljóðaði svona:

Hvað er rassía? Jihad átti að hafa þróast út frá hugtakinu „Rassía“ sem hefur einhver í tengsl við ættbálkastríðin á Arabíuskaga fyrir komu íslam. Hvað merkir þetta orð og hvernig var það notað?

Orðið rassía í íslensku nútímamáli er yfirleitt notað um einhvers konar skyndiaðgerðir, til dæmis þegar lögregla eða skattayfirvöld eiga í hlut. Þó orðið sé ekki að finna í Íslenskri orðsifjabók kemur það líklega úr dönsku og þaðan úr frönsku 'razzia'. Forsaga orðsins er hins vegar áhugaverð, en uppruna þess má rekja til arabísku.

Eins og önnur semitísk tungumál byggir arabíska á orðarótum sem oftast eru þrír samhljóðar. Sérhljóðum og ýmsum viðskeytum er svo bætt við og inn á milli rótarsamhljóðanna til að mynda hinar ýmsu afleiður rótarinnar. Þannig er orðið rassía upphaflega komið af arabísku rótinni 'gh-z-w', þar sem 'gh' er kokmælt önghljóð (eins og franskt 'r'), 'z' raddað s-hljóð, og stafurinn 'w' sem getur bæði tekið á sig myndina 'w' og langt 'u' (ú).

Grunnmerking rótarinnar er annars vegar 'að ætla sér, einsetja sér eitthvaðð', og hins vegar 'að berjast, ráðast á' og svo framvegis. Af rótinni er svo dregið nafnorðið ghazw og ghazwah, sem merkir árás og svo aftur ghazi sem merkir árásarmaður. Ghazi er til dæmis tökuorð í ensku, og merkir hermaður, sérstaklega sá sem barðist fyrir útbreiðslu íslamstrúar fyrr á öldum.

Svo virðist sem arabíska orðið hafi upphaflega verið notað sérstaklega yfir óvæntar árásir á milli ættbálka, til að stela búfénaði eða ræna úlfaldalestir. Í kjölfar útbreiðslu íslam á Arabíuskaga og víðar víkkar merking orðsins út og tekur til þeirra sem berjast fyrir útbreiðslu trúarinnar. Þannig má bera það saman við orðið jihad, dregið af rótinni 'j-h-d' sem þýðir 'að streða, berjast', og einnig að berjast í nafni trúarinnar.

Orðmyndin 'rassía' virðist rata inn í frönsku á nýlendutímum og er þar sérstaklega notað um árásir og þrælaveiðar Tuareg í Vestur og Mið-Afríku. Sú orðmynd er líklega komin úr norður-afrískri arabísku ghaziya, sem er sama orðið og arabíska ghazwa.

Mynd:

• File:Execution of a Ghazi, or Mohammedan fanatic at the peshawur Wellcome V0041834.jpg - Wikimedia Commons. (Sótt 19.12.2017).

...