Sólin Sólin Rís 05:15 • sest 21:38 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 01:18 • Sest 04:30 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 07:36 • Síðdegis: 19:53 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 01:39 • Síðdegis: 13:42 í Reykjavík
Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun

Hvað merkir að munstra sig á skip og hver er uppruni orðatiltækisins?

Guðrún Kvaran

Sögnin að munstra merkir ‛að skrá einhvern í skipsrúm’, það er að skrá einhvern sem áhafnarmeðlim á skipi. Hún þekkist í málinu að minnsta kosti frá miðri 17. öld samkvæmt Ritmálssafni Orðabókar Háskólans. Af henni eru leidd nafnorðið munstrun ‛skráning, það að skrá einhvern í skipsrúm’ og lýsingarorðið munstraður ‛skráður í skipsrúm’. Á sama hátt er talað um að afmunstra sjómann þegar einhver fer í land og telst ekki lengur til skipshafnarinnar.



Sögnin munstra er fengin að láni úr dönsku mønstre ‛kanna (lið), skrá í lið eða skipshöfn’ og afmunstra er einnig sótt til dönsku afmønstre ‛afskrá’.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

Mynd:

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

6.4.2010

Spyrjandi

Sigurður Guðnason

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Hvað merkir að munstra sig á skip og hver er uppruni orðatiltækisins?“ Vísindavefurinn, 6. apríl 2010. Sótt 26. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=55263.

Guðrún Kvaran. (2010, 6. apríl). Hvað merkir að munstra sig á skip og hver er uppruni orðatiltækisins? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=55263

Guðrún Kvaran. „Hvað merkir að munstra sig á skip og hver er uppruni orðatiltækisins?“ Vísindavefurinn. 6. apr. 2010. Vefsíða. 26. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=55263>.

Chicago | APA | MLA

Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvað merkir að munstra sig á skip og hver er uppruni orðatiltækisins?
Sögnin að munstra merkir ‛að skrá einhvern í skipsrúm’, það er að skrá einhvern sem áhafnarmeðlim á skipi. Hún þekkist í málinu að minnsta kosti frá miðri 17. öld samkvæmt Ritmálssafni Orðabókar Háskólans. Af henni eru leidd nafnorðið munstrun ‛skráning, það að skrá einhvern í skipsrúm’ og lýsingarorðið munstraður ‛skráður í skipsrúm’. Á sama hátt er talað um að afmunstra sjómann þegar einhver fer í land og telst ekki lengur til skipshafnarinnar.



Sögnin munstra er fengin að láni úr dönsku mønstre ‛kanna (lið), skrá í lið eða skipshöfn’ og afmunstra er einnig sótt til dönsku afmønstre ‛afskrá’.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

Mynd:...