Hvaða áhrif hefur atvinnuleysi á hagvöxt?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvaða áhrif hefur atvinnuleysi á hagvöxt?
Öll spurningin hljóðaði svona:

Hvað má reikna með að 1% atvinnuleysi þýði margra milljarða króna minni tekjur fyrir þjóðarbúið?

Þessari spurningu reyndi bandaríski hagfræðingurinn Arthur Okun (1928-1980) að svara um bandaríska hagkerfið árið 1962 í skýrslu sinni Potential GNP: It's measurement and significance. Niðurstaða hans var sú að fyrir hvert viðbótarprósent sem landsframleiðslan ykist um minnkaði atvinnuleysi um 0,3%. Seinni tíma mælingar benda til þess að viðbrögð bandaríska hagkerfisins séu næmari fyrir hagvaxtarbreytingum en þegar Okun framkvæmdi sínar mælingar, eða um 0,5% atvinnuleysislækkun fyrir hvert viðbótar hagvaxtarstig.

Eins og kemur fram á blaðsíðu 68 í riti Fjármálaráðuneytisins frá árinu 2009: Úr Þjóðarbúskapnum, benda íslenskar rannsóknir til þess að fyrir hvert prósent hagvaxtar minnki atvinnuleysi um 0,2%. Til að minnka atvinnuleysi um 1% þyrfti þá samkvæmt þessum útreikningum að auka hagvöxt um 5 prósentustig. Þetta er umtalsvert meira en myndi gilda fyrir bandaríska hagkerfið þar sem 2% hagvöxtur tengist 1% lækkun atvinnuleysis.

Samhengi þau sem hér er verið að leika sér að eru hvorki greypt í stein né hvíla þau á traustum fræðilegum undirstöðum. Því er varhugavert að fullyrða meira en að reynslurök bendi til þess að tengsl séu milli atvinnuleysis og hagvaxtar. Líklegt er að 1% aukning atvinnuleysis á Íslandi fari saman við samdrátt hagvaxtar sem svarar 2 til 5 prósentustigum.

Mynd og myndatexti:

• Fjármálaráðuneytið. (2009). Úr Þjóðarbúskapnum – rammagreinar og viðaukar, 68. (Sótt 7.1.2020)....