Af hverju er sagt „ég stökk hátt" en ekki „ég stökk háa"?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Af hverju er sagt „ég stökk hátt" en ekki „ég stökk háa"?
Spurningin í fullri lengd hljóðaði svona:

Af hverju segir maður "ég synti langt" og "ég stökk hátt", en "ég söng illa" og "ég keyrði glannalega"? Ætti maður þá ekki að segja "ég söng illt" og "ég keyrði glannalegt"? Eða "ég synti langa" og "ég stökk háa" Hvaða lógík er á bakvið þetta?

Í spurningunni er um að ræða mun á lýsingarorðum og atviksorðum. Atviksorðum er oft skipt í flokka eftir notkun, það er háttaratviksorð (hvernig eitthvað er gert), staðaratviksorð (hvar eitthvað gerist) og tíðaratviksorð (hvenær eitthvað gerist).

Í dæminu hér að ofan, „ég söng illa“, er um háttaratviksorð að ræða, það er hvernig söng ég. Frumstigið er illa, miðstigið verr, efstastigið verst. Í dæminu „ég stökk hátt“ er einnig um háttaratviksorð að ræða, það er hvernig stökk ég. Þarna er atviksorðið samhljóða hvorugkyni lýsingarorðsins hár og stigbreytist í miðstigi hærra og í efsta stigi hæst. „Ég stökk hæst í bekknum“ er þá atviksorð í efsta stigi.

Í dæminu „ég synti langt“ er einnig um atviksorð að ræða, í miðstigi lengra og í efsta stigi lengst. Í „þetta er langt reipi og lengra reipi en þitt“ eru langt og lengra lýsingarorð í hvorugkyni en í „ég synti langt i dag og lengra en í gær“ eru langt og lengra háttaratviksorð.

Orðið glannalega, sem nefnt er í síðasta dæminu, er háttaratviksorð með viðskeytinu –lega. Sambærilegt viðskeyti lýsingarorða er -legur (kk.), -leg (kvk.), -legt (hk.). Í „hann keyrir glannalegar en ég“ er um atviksorð í miðstigi að ræða en í „þetta er glannalegur kjóll“ (kk.) er glannalegur lýsingarorð með nafnorðinu kjóll.

Rökin (í spurningunni „lógíkin“) eru þau að um tvo orðflokka er að ræða sem fara eftir eigin reglum.

Mynd:

Athlete John Winter winning the high jump event at the Lon… | Flickr. (Sótt 29.5.2018).

...