Af hverju er spænska veikin kölluð þessu nafni?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Af hverju er spænska veikin kölluð þessu nafni?
Heimsfaraldur inflúensu sem geisaði frá 1918 til 1919 er oft nefndur spænska veikin (e. spanish flu) eða spánska veikin. Ástæðan fyrir þessari nafngift er eftirfarandi: Þegar faraldurinn braust út stóð fyrri heimsstyrjöldin enn yfir. Fjölmiðlar ríkjanna sem stóðu í stríði voru ritskoðaðir og höfðu lítið frelsi til að fjalla um dauðsföll heima fyrir af völdum inflúensunnar. Yfirvöld stríðandi ríkja vildu ekki að andstæðingar fengju upplýsingar um versnandi heilsufar landsmanna. Spánn var hlutlaus þjóð og ekki þátttakandi í fyrri heimsstyrjöldinni. Fjölmiðlar þar í landi gátu óhindrað fjallað um framgang insflúensunnar og dauðsföll heima fyrir. Í spænskum blöðum var veikin iðulega nefnd franska flensan.

Ritskoðaðir fjölmiðlar landanna í kring gátu hins vegar fjallað um faraldurinn á Spáni og þannig varð til sú mynd í hugum margra að uppspretta veikinnar og helsta þungamiðja hennar væri á Spáni. Þannig festist viðurnefnið spænska veikin við heimsfaraldurinn.

Ekki er enn vitað hvar veiran sem olli heimsfaraldrinum kom fyrst fram. Lengi vel var talið að upprunastaðurinn væri Kansas í Bandaríkjunum en nú er það talið ólíklegt. Tveir aðrir staðir þykja koma til greina: Kína og Étaples, norðarlega í Frakklandi. Miklir fólksflutningar sem áttu sér stað þegar tók að hilla undir lok fyrri heimsstyrjaldarinnar stuðluðu að mikilli útbreiðslu flensunnar.

Heimildir:

• Jón Magnús Jóhannesson. (2021, 25. maí). Er vitað hvaðan spænska veikin kom? Vísindavefurinn. (Sótt 17.09.2025).
• Mayer, Johanna. (2019, 29. janúar). The Origin Of The Name 'Spanish Flu'. Science Friday. (Sótt 17.09.2025).
• Skúli Sæland. (2005, 28. febrúar.) Hvað var spánska veikin? Vísindavefurinn. (Sótt 17.09.2025).

Mynd:

• 9 November 2023 Seminar: Age Patterns of Mortality Across Influenza Pandemics - Centre for Research on Pandemics & Society (PANSOC). (Sótt 16.09.2025).

...