Hvað eru margar fuglategundir í útrýmingarhættu hér á landi?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað eru margar fuglategundir í útrýmingarhættu hér á landi?
Árið 2018 gaf Náttúrufræðistofnun Íslands út válista fyrir íslenskar fuglategundir og byggir það á leiðbeiningum Alþjóða náttúruverndarsamtakanna, IUCN (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources). Alls var 91 tegund metin og er 41 þeirra á válista, það er í hættu á að hverfa úr íslenskri náttúru sem varpfuglar þótt hættan sé mismikil.

Keldusvín (Rallus aquaticus).

Ein tegund á válistanum er útdauð í heiminum en það er geirfuglinn sem dó út fyrir rúmlega einni og hálfri öld. Þrjár tegundir, gráspör (Passer domesticus), haftyrðill (Alle alle) og keldusvín (Rallus aquaticus), verpa ekki lengur á Íslandi og flokkast því sem útdauðar tegundir hér á landi þótt þær lifi góðu lífi annars staðar. Framræsla mýrlendis og tilkoma minksins hafa sennilega hrakið keldusvín á brott af landinu. Talið er að keldusvínið hafi hætt varpi hér á landi um 1970 og er það nú sjaldgæfur en árviss flækingsfugl. Haftyrðillinn hefur líklega flúið land vegna hlýnandi veðráttu en stórir stofnar hans eru á svæðum norður af Íslandi, aðallega á Grænlandi og Svalbarða. Talið er að hann hafi hætt varpi hér um 1995 en hann er algengur gestur á veturna. Nokkur gráspörvapör verptu hér á landi á seinni hluta síðustu aldar og byrjun þessarar en hættu varpi um 2015.

Á válistanum eru þrjár tegundir í bráðri hættu, 11 tegundir í hættu og 23 tegundir í nokkurri hættu. Listinn er eftirfarandi:

Útdauð tegund (Extinct - EX)

Geirfugl (Pinguinus impennis)

Tegundir útdauðar á Íslandi (Regionally Extinct – RE)

Gráspör (Passer domesticus)

Haftyrðill (Alle alle)

Keldusvín (Rallus aquaticus)

Tegundir í bráðri hættu (Critically endangered - CR)

Fjöruspói (Numenius arquata)

Lundi (Anser albifrons)

Skúmur (Catharacta skua)

Tegundir í hættu (Endangered - EN)

Blesgæs (Anser albifrons)

Duggönd (Aythya marila)

Fýll (Fulmarus glacialis)

Haförn (Haliaeetus albicilla)

Hvítmáfur (Larus hyperboreus)

Kjói (Stercorarius parasiticus)

Sendlingur (Calidris maritima)

Stuttnefja (Uria lomvia)

Svartbakur (Larus marinus)

Teista (Cepphus grylle)

Þórshani (Phalaropus fulicarius)

Tegundir í nokkurri hættu (Vulnerable - VU)

Barrfinka (Spinus spinus)

Dvergmáfur (Hydrocoloeus minutus)

Eyrugla (Asio otus)

Fálki (Falco rusticolus)

Fjallkjói (Stercorarius longicaudus)

Gulönd (Mergus merganser)

Himbrimi (Gavia immer)

Hrafn (Corvus corax)

Húsönd (Bucephala islandica)

Kría (Sterna paradisaea)

Langvía (Uria aalge)

Rita (Rissa tridactyla)

Sjósvala (Oceanodroma leucorrhoa)

Skeiðönd (Spatula clypeata)

Skógarsnípa (Scolopax rusticola)

Skrofa (Puffinus puffinus)

Snjótittlingur (Plectrophenax nivalis)

Snæugla (Bubo scandiacus)

Stormsvala (Hydrobates pelagicus)

Súla (Morus bassanus)

Tjaldur (Haematopus ostralegus)

Toppskarfur (Phalacrocorax aristotelis)

Æðarfugl (Somateria mollissima)

Heimildir og mynd:

• Náttúrufræðistofnun Íslands. Mat fugla á válista.
• Náttúrufræðistofnun Íslands. Válisti fugla.
• Rallus aquaticus - Ralaqu.jpg. Wikimedia Commons. Höfundur myndar Pierre Dalous. Birt undir leyfinu CC BY-SA 3.0. (Sótt 7.8.2024).

...