Hvað mundi gerast fyrir nefið á Gosa ef hann segði „nú mun nef mitt stækka“?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað mundi gerast fyrir nefið á Gosa ef hann segði „nú mun nef mitt stækka“?
Í ævintýrinu um Gosa, eftir ítalska rithöfundinn Carlo Collodi, segir frá trébrúðu sem vaknar til lífsins og er gædd þeim eiginleika að þegar hún lýgur þá stækkar á henni nefið.

Þegar spurt er hvað mundi gerast fyrir nefið á Gosa ef hann segði „nú mun nef mitt stækka“, verður til svokölluð þverstæða, þar sem hugsanlegt svar hefur áhrif á skilyrðið sem það (svarið sjálft) á upptök sín í.

Tvö svör koma helst til greina: Nefið stækkar eða helst óbreytt.

Ef við segðum að nefið héldist óbreytt, þá hefur Gosi verið að ljúga og þar af leiðandi myndi nefið stækka. Ef nefið stækkaði þá segði Gosi satt og þá gæti nefið, samkvæmt upphaflega skilyrðinu sem við gengum út frá (það er „Ef Gosi lýgur, þá stækkar á honum nefið“), ekki stækkað.

Í þessu er þverstæðan fólgin. Sama hvort svarið við gæfum þá breyttist skilyrðið – sem líka kallast „forsenda“ – og um leið svarið. Ef tekið væri mið af fyrra svarinu, þá krefðist forsendan að seinna svarið væri gilt. En ef tekið væri mið af seinna svarinu, þá segði forsendan okkur um leið að fyrra svarið væri rétt. Við komumst þar af leiðandi aldrei að niðurstöðu.

Eins og áður er gefið til kynna er spurningin af því tagi sem kölluð er þverstæða, eða heimspekileg þverstæða. Við slíkum spurningum er ekki til eitthvert „rétt“ svar og hafa þær af þeim sökum lengi valdið fólki á öllum aldri hugarangri.

Við ofangreindri spurningu er þó til svar sem ekki hvílir á eigin útkomu (enda þótt það gæti talist útúrsnúningur), en það hljóðar svo: Sama hvað gerist, þá mun það koma Gosa á óvart.

Mynd:

• Pinocchio - Wikipedia, the free encyclopedia. (Sótt 26.03.2014).

...