Hversu löng er drykklöng stund?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hversu löng er drykklöng stund?
Spurninin í fullri lengd hljóðaði svona:

Hvaðan er "drykklöng stund" upprunnin og hversu löng er raunverulega drykklöng stund?

Orðið drykklangur í drykklöng stund, drykklangur tími er samsett úr drykkur og lýsingarorðinu langur og segir í raun ekkert hvernig orðið er hugsað og hver tímalengdin er. Elstu heimildir í söfnum Orðabókar Háskólans eru frá síðasta þriðjungi 18. aldar. Sú sem best sýnir tímamerkinguna er úr Stuttu Agripi af Yfirsetu-qvenna frædum sem gefið var út 1789. Þar stendur:

innan fárra mínútna (á drucklaungum tíma).

Þarna er ljóst að drykklangur tími stendur stutt.

Í ritinu Supplement til islandske Ordbøger, Tredje Samling, sem Jón Þorkelsson gaf út á árunum 1890–1894 er vísað úr flettunni drykklangur í drukklangur (156) en þar er skýringin:

Som varer medens man drikker en Slurk, overmaade kort.

Sama merking kemur fram í Íslensk-danskri orðabók Sigfúsar Blöndal (1920–1924) en þar segir á bls. 142:

Som varer, medens man drikker en Drik, kort: drykklöng stund, et lille Öjeblik, en Stund.

Af þessum orðabókaskýringum er ljóst að átt er við stuttan tíma, þann tíma sem tekur að drekka einn drykk.

Í Íslenskri orðabók sem gefin var út af Menningarsjóði 1963 og Árni Böðvarsson ritstýrði stendur við drykklangur (96):

alllangur: drykklöng stund stundarkorn, tímakorn.

Við stundarkorn (679) er gefin skýringin 'dálítil stund, stutt stund’ og við tímakorn 'smátími, stutt stund’ enda er viðliðurinn –korn notaður til smækkunar. Skýringin 'alllangur’ kemur því ekki heim og saman við síðari hluta skýringargreinarinnar. Sama skýring er í útgáfunni frá 1983. Í útgáfunni frá 2002 stendur aðeins: '(um tíma) alllangur > drykklöng stund’.

Hvenær drykklöng stund lengdist og fékk þá merkingu sem notuð er í nútímamáli er ekki gott að segja en flestir, ef ekki allir, líta svo á að tíminn sé nokkuð langur. ,,Hann þagði drykklanga stund“ tel ég merkja að hann hafi þagað góða stund, nokkuð lengi.

Heyrst hefur sú skýring að áhrif á merkingarbreytinguna séu frá enska orðinu long drink en ég sel hana ekki dýrar en ég keypti.

Mynd:

• My Beer Drinking Doppelgaenger | Flickr - Photo Sharing! (Sótt 19.03.2014).

...