Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:12 • sest 21:41 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 00:00 • Sest 00:00 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 08:09 • Síðdegis: 20:27 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 02:12 • Síðdegis: 14:14 í Reykjavík
Visit the English version

Flokkun:

Náttúruvísindi og verkfræði Lífvísindi: dýrafræði

Sjá kettir og hundar eitthvað sem við sjáum ekki?

Jón Már Halldórsson

Hinn mikli náttúrufræðingur Charles Darwin (1809-1882) velti því fyrir sér í einu af ritum sínum hvort hundar sæju drauga. Þetta ályktaði hann út frá því að eitt sinn var hann út í garði við hús sitt og tók eftir því að svartur labradorhundur sem hann átti starði í ákveðna átt. Darwin sjálfur kvaðst ekki hafa orðið var við neitt. Hann velti því hins vegar fyrir sér hvort hundurinn hafi orðið var við einhverja veru sem flestir menn gætu ekki skynjað, til dæmis vofu eða anda.



En burtséð frá vangaveltum Darwins þá byggist skynjun á fleiru en því sem augað nemur. Skynfæri katta og hunda eru mjög vel þróuð og mynda fullkomið samspil sem leiðir til úrlausnar í miðtaugakerfinu líkt og hjá okkur. Dýr lifa í mismunandi skynheimi og skynja því umhverfið á afar breytilegan hátt. Skynheimur hunda og katta er því mjög frábrugðinn þeim skynheimi sem við mennirnir hrærumst í. Þau geta þannig sýnt viðbrögð við einhverjum skynhrifum sem við verðum ekki vör við. Til dæmis getur köttur verið staddur í sama herbergi og einhver manneskja og heyrt í flugu í næsta herbergi. Við heyrum ekki í henni en kötturinn greinir hljóðið og bregst við með því að stara í áttina þaðan sem hljóðið barst frá. Þetta gætu einhverjir túlkað á þá leið að kötturinn hafi séð einhverja yfirskilvitlega veru.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

Mynd:

Upprunalega spurningin hljóðaði svona:

Við vitum að kettir og hundar sjá í svörtu og hvítu en ef þú horfir á ketti þá sérðu að þeir horfa út um allt, þó að þar séu einungis veggir eða gólf. Þannig að ég var að spá hvort kettir og hundar geta séð eitthvað sem við sjáum ekki?

Höfundur

Jón Már Halldórsson

Jón Már Halldórsson

líffræðingur

Útgáfudagur

28.7.2010

Spyrjandi

Kristján Gýmir Sigurðarson, f. 1997

Efnisorð

Tilvísun

Jón Már Halldórsson. „Sjá kettir og hundar eitthvað sem við sjáum ekki?“ Vísindavefurinn, 28. júlí 2010. Sótt 27. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=56769.

Jón Már Halldórsson. (2010, 28. júlí). Sjá kettir og hundar eitthvað sem við sjáum ekki? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=56769

Jón Már Halldórsson. „Sjá kettir og hundar eitthvað sem við sjáum ekki?“ Vísindavefurinn. 28. júl. 2010. Vefsíða. 27. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=56769>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Sjá kettir og hundar eitthvað sem við sjáum ekki?
Hinn mikli náttúrufræðingur Charles Darwin (1809-1882) velti því fyrir sér í einu af ritum sínum hvort hundar sæju drauga. Þetta ályktaði hann út frá því að eitt sinn var hann út í garði við hús sitt og tók eftir því að svartur labradorhundur sem hann átti starði í ákveðna átt. Darwin sjálfur kvaðst ekki hafa orðið var við neitt. Hann velti því hins vegar fyrir sér hvort hundurinn hafi orðið var við einhverja veru sem flestir menn gætu ekki skynjað, til dæmis vofu eða anda.



En burtséð frá vangaveltum Darwins þá byggist skynjun á fleiru en því sem augað nemur. Skynfæri katta og hunda eru mjög vel þróuð og mynda fullkomið samspil sem leiðir til úrlausnar í miðtaugakerfinu líkt og hjá okkur. Dýr lifa í mismunandi skynheimi og skynja því umhverfið á afar breytilegan hátt. Skynheimur hunda og katta er því mjög frábrugðinn þeim skynheimi sem við mennirnir hrærumst í. Þau geta þannig sýnt viðbrögð við einhverjum skynhrifum sem við verðum ekki vör við. Til dæmis getur köttur verið staddur í sama herbergi og einhver manneskja og heyrt í flugu í næsta herbergi. Við heyrum ekki í henni en kötturinn greinir hljóðið og bregst við með því að stara í áttina þaðan sem hljóðið barst frá. Þetta gætu einhverjir túlkað á þá leið að kötturinn hafi séð einhverja yfirskilvitlega veru.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

Mynd:

Upprunalega spurningin hljóðaði svona:

Við vitum að kettir og hundar sjá í svörtu og hvítu en ef þú horfir á ketti þá sérðu að þeir horfa út um allt, þó að þar séu einungis veggir eða gólf. Þannig að ég var að spá hvort kettir og hundar geta séð eitthvað sem við sjáum ekki?
...