Hvenær verður sandur að möl og möl að grjóti og grjót að steini?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvenær verður sandur að möl og möl að grjóti og grjót að steini?
Sandur, möl og steinar eru bergmylsna sem myndast hefur við rof og veðrun á föstu bergi. Roföflin sem oftast eru að verki eru jöklar, straumvötn, vindur og frost/þýða. Bergmylsna er flokkuð eftir kornastærð, það er þvermáli kornanna sem koma við sögu. Venjan er að miða við stærstu kornin en yfirleitt finnast fínni korn inn á milli.

Í svari Sigurðar Steinþórsson við spurningunni Hvernig myndast sandsteinn og finnst hann á Íslandi? er að finna eftirfarandi flokkun setbergs eftir kornastærð samkvæmt skilgreiningum setlagafræðinnar þar sem d stendur fyrir þvermál korna:

Bergmylsna	d (mm)
Leir	< 0,002
Silt	0,002-0,06
Sandur	0,06-2
Möl	2-64
Hnullungamöl	64-256
Hnullungar	>256

Samkvæmt þessu þá verður sandur að möl þegar kornin eru orðin stærri en 2 mm í þvermál. Í bók Þorleifs Einarssonar, Myndun og mótun lands, notar hann orðið steinar fyrir það sem hér er kallað hnullungamöl og því má segja að möl verði að steini þegar þvermál kornanna nær 64 mm.

Grjót er hins vegar ekki að finna í þessari flokkun og við gerð þessa svars fannst ekki jarðfræðileg skilgreining á því hugtaki. Íslensk orðabók hefur hins vegar þetta um grjót að segja: „steinar, einkum óhöggir“. Þetta gefur til kynna að grjót sé ekki mjög fínkorna en það fer sjálfsagt eftir máltilfinningu hvers og eins hvenær setkorn er orðið nógu stórt til þess að kallast grjót.

Myndir:

• Cobbles Nash Point.jpg - Wikimedia Commons. (Sótt 10.04.2019).
• Palm Print on Sand · Free Stock Photo. (Sótt 10.04.2019).

...